Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

 

---

 

207

4-bob. TIJORAT BANKLARI OPERATSIYALARI 

 

4.1.  Tijorat banklarining passiv operatsiyalari 

 

[121].  Bank resurslarini shakllantirish bilan bog‘liq bo‘lgan opera-

tsiyalar banklarning passiv operatsiyalari deyiladi. Passiv operatsiyalar 

yordamida tijorat banklarining passiv va aktiv-passiv hisob raqamidagi 

pul mablag‘larining salmog‘i oshib boradi. Tijorat banklari passiv opera-

tsiyalar yordamida kreditlash uchun zarur bo‘lgan kredit resurslarini 

tashkil qiladi. 

Passiv operatsiyalarni quyidagicha tasniflash mumkin (27-chizma). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

27-chizma. Passiv operatsiyalar. 

 

Birinchi, ikkinchi operatsiyalar tufayli bankning o‘z mablag‘lari 

yuzaga kelsa, so‘nggi ikki operatsiya tufayli bankning jalb qilingan 

resurslari yuzaga keladi. 

Banklarning o‘z mablag‘lari tarkibiga: 

 

bankning ustav kapitali; 

 

bankning zaxira kapitali; 

 

maxsus fondlar; 

 

moddiy rag‘batlantirish fondi; 

 

bankning taqsimlanmagan foydasi; 

 

boshqa har xil tashkil qilingan fondlar kiradi. 

Amaliyotda bank passivlarining 20 foizi banklarning o‘z 

Passiv operatsiyalar

Qimmatli qo-

g‘ozlarni muo-

malaga chiqa-

rish yo‘li bilan 

resurslarni 

yig‘ish 

 

Foyda hisobidan 

har xil fondlarni 

tashkil qilish yoki 

fondlar summasini 

oshirish 

 

Boshqa kre-

ditorlarning 

mablag‘larini 

jalb qilish 

 

Depozit op-

eratsiyala-rini 

amalga 

oshirish 

Bankning  

o‘z mablag‘lari 

Jalb qilingan mablag‘lar 

---

 

208

mablag‘lariga to‘g‘ri keladi.