Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

 

4.6-topshiriq 

4,1; 4,4 va 4.5-topshiriqlar ma’lumotlari va echimlari asosida, 

umumlashtiriladigan kreditga layoqatlilik ko‘rsatkichlari jadvalini 

tuzing, kreditga layoqatlilik sinfini va korxonani kreditlash shartlari 

quyidagi shakl bo‘yicha aniqlang: 

 

Yil boshiga 

Yil oxiriga 

№ Ko‘rsatkichlar 

koeffi-

tsiyent 

klass koeffi-

tsiyent 

klass 

o‘zga-

rishi 

1. Qoplash 

koeffi-

tsiyenti 

 

 

 

 

 

2. Likvidlik 

koef-

fitsiyenti 

 

 

 

 

 

3. Muxtorlik 

koeffitsiyenti 

 

 

 

 

 

4.  O‘z aylanma mab-

lag‘larini mavjudligi 

 

 

 

 

 

5. Aylanma 

mablag‘lar 

aylanishi: 

 

 

 

 

 

 A) 

aylanish 

koeffitsiyenti  

 

 

 

 

 

---

 

514

 B) 

kunlarda 

aylanishi 

 

 

 

 

 

6. Mahsulot 

realizatsiyasi 

 

 

 

 

 

7. 

Sotish 

rentabelligi 

 

  

  

8. 

Noto‘lovlar:   

  

  

 

A) bank ssudalari 

bo‘yicha 

 

 

 

 

 

 

B) hisob hujjatlari 

bo‘yicha  

 

 

 

 

 

 

4.7-topshiriq 

 

Korxona tijorat banki filialiga tovar moddiy qimmatliklar garovi 

asosida xomashyo sotib olish maqsadida ssuda olish uchun murojaat 

qildi. 

Zayomchi bankka kredit hujjatlarini to‘liq paketini taqdim etdi. 

Kreditga layoqatlilikni aniqlash va tahlil qilish uchun yil oxiriga balans 

va hisobotlar, hamda boshqa hisob-kitob ko‘rsatkichlari bo‘yicha 

quyidagi ma’lumotlar mavjud (mln so‘m):  

 

№ Ko‘rsatkich Tikuv 

AJ 

Trikotaj 

AJ 

Poyafzal 

AJ 

To‘qimachilik

AJ 

 

I. Hisobot ma’lumotlari 

1. Balans 

jami 

40 

18 

32 

26 

2. Uzoq 

muddatli 

aktivlar 

15 

6 

14 

10 

3. Aylanma 

aktivlar 

25 

12 

18 

16 

4.   Shu jumladan zaxira va 

xarajatlar 

13 7  10,5 

11 

5. Qisqa 

muddatli 

majburiyatlar 

12 7,5  15 

17 

6. Uzoq 

muddatli 

ssuda, 

kredit va zayomlar 

1 2  1,5 

- 

7. O‘z 

mablag‘lar 

manbalari 

27 

9,5 

15,5 

9 

8.  Hisobot yilida sotuvdan 

tushum 

189 126  144 

54 

9. Foyda 

21 

18 

10,8 

0,5 

II Boshqa ma’lumotlar 

1. Aylanma 

mablag‘lar 

me’yori 

12,5 5,4 

3,5 

7 

2.  Hisobot yili uchun aylanma 

mablag‘larning o‘rtacha 

qoldig‘i 

29,4 23,1 

16 

16,5 

---

 

515

3. O‘tgan yilda aylanma 

mablag‘larni kunlarda 

aylanishi 

61 63 

36 

90 

4.  O‘tgan yilda samaradorlik 

(%da) 

10,5 14,0 

8,0 

6,0 

 

1. Korxona kredit qobiliyati ko‘rsatkichlarini aniqlang, ya’ni: 

–  qoplash koeffitsiyentini; 

–  likvidlik koeffitsiyentini; 

–  muxtorlik koeffitsiyentini; 

–  me’yorlarga nisbatan o‘z aylanma mablag‘larining mavjudligi; 

–  aylanma mablag‘lar aylanishini; 

–  mahsulot sotish samaradorligini; 

–  kreditga layoqatlilik sinfini. 

2. Kreditga layoqatlilik ko‘rsatkichlarini ko‘rib chiqish natijasida 

ssudani berish yoki arizani qaytarish to‘g‘risida xulosa berish. 

 

V.  Xo‘jalik yurituvchi subyektlarni qisqa muddatli kreditlash 

 

5.1-topshiriq 

 

Firma bankka xomashyo va materiallarni sotib olishga 4,3 mln. 

so‘mga ssuda olishga ariza berdi. Firma quyidagi mulkni ssuda bo‘yicha 

garov uchun qo‘yishi mumkin:  

mln. so‘m 

1. Bino va inshootlar - 6,0 

2. Asbob va uskunalar - 6,0 

3. Ishlab chiqarish zaxiralari - 5,8 

4. Tayyor mahsulot qoldiqlari - 2,5 

5. Davlat xazina majburiyatlari (DXM) - 3,0 

Ssudaning maksimal summasini DXM bo‘yicha garovga nisbati -

90% va boshqa qimmatliklar bo‘yicha - 80% ni tashkil etadi.  

 

  Aniqlang: 

1. Garovga qabul qilish uchun bankka qaysi mulk turi ma’qulroq. 

2. Garov turi va summasi. 

 

5.2-topshiriq 

 

5 mart kuni korxona mahsulot ishlab chiqarishni oshirish uchun 

material sotib olishga 4 mln. so‘mlik ssuda olish uchun ariza bilan 

murojaat qildi. Kredit paketining boshqa hujjatlari bilan bir qatorda 

---

 

516

bankka ssudadan foydalanish davriga pul oqimlari tahlili kiritilgan 

biznes-rejani taqdim etdi. 

 Ssudalarni olish va qaytarishdan tashqari pul oqimlari (ming 

so‘mda) 

 

№ Oylar 

Pul 

oqimlarini 

tushumi-kirib kelishi 

To‘lovlar-

chiqib ketishi 

1. Mart 

16 

20 

2. Aprel 

22 

22 

3. May 

25 

23 

4. Iyun 

27 

24 

 

Aniqlang: 

1. Oylik summalarni ikki sanaga bo‘lib ssudani qaytarish muddatini. 

2. Operatsiyalarni bankning balansdan tashqari hisobvarag‘i 

bo‘yicha aks ettiring. 

 

5.3- topshiriq 

 

Tijorat banki tomonidan 5 mart kuni 4 oy muddatga ishlab chiqarish 

uchun materiallarni sotib olishga korxonaga ssuda rasmiylashtirildi. 

Foiz stavkasi – yillik 24%. Ssuda tovar-moddiy qimmatliklar uchun 

hisob-kitob hujjatlarini to‘lash uchun berildi: 6 mart -1200 ming so‘m, 

11 mart – 1500 ming so‘m va 16 mart - 1300 ming so‘m. Qaytarish 

muddatlari 11 va 16 may, hamda 16 va 26 iyun kunlari 1 mln. so‘mdan 

qilib belgilangan. Ssuda o‘z vaqtida hisob raqamiga tayyor mahsulot 

sotishdan tushgan mablag‘lar hisobidan qaytarildi.