Yil o’quv yili 9-sinf imtihon javoblari Bakteriyalar va ko‘k-yashil suv o‘tlarning tuzilishi, ahamiyati va xilma-xilligi haqida ma’lumot bering?

Javoblar tarqatilinmasin! Mualliflik huquqi qonun tomonidan himoyalangan. 
Biologiya fanidan barcha sinflar uchun imtixon javoblari I-005 
1mol-------------6 mol O
2
2mol--------------x=12mol O
2
Javob:
a) 10mol sut kislota, 12 mol CO
2
b) 10+76=86 mol ATF 
c) 86*40=3440 kj energiya 
d) 12mol O
2
sarf bo’lgan 
17-BILET 
1. Hujayrada oqsillar qanday funksiyalarni bajaradi?
Hujayrada oqsillar turli xil funksiyalarni bajaradi. Qurilish funksiyasi-oqsillar hujayra va uning organoidlari 
membranasini hamda membranasiz organoidlarni hosil qilishda ishtirok etadi. Oqsil membraning ajralmas 
qismidir. Oqsillarga xos bo‘lgan muhim xususiyatlardan biri katalizatorlik funksiyasidir. Hujayra 
katalizatorlari odatda fermentlar deb ataladi. Hujayrada kechadigan moddalar almashinuvi jarayonini 
fermentlar ta’minlab beradi. Barcha fermentlar oqsil tabiatga ega bo‘lib hujayraning o‘zida sintezlanadi. 
Hujayra ichida fermentlar bir vaqtning o‘zida yuzlab minglab reaksiyalarni tezlatadi. Signal funksiyasi-
hujayra membranasining yuza qismida o‘zining uchlamchi strukturasini tashqi muhit omillari ta’sirida 
o‘zgartira oladigan oqsil (radopsin) molekulalari joylashgan. Tashqi muhitdan signallar qabul qilish va 
hujayraga axborot berib turish oqsil strukturalarni o‘zgarishi orqali amalga oshadi. Harakat funksiyasi-
yuksak hayvonlarning hujayralari uchun zarur bo‘lgan harakatlarining hamma turlari, sodda hayvonlarda 
kipriklarning tebranishi, xivchinlarning harakatlanishi maxsus qisqaruvchi oqsillar faoliyati tufayli amalga 
oshadi. Transport funksiyasi-bu oqsillarning o‘ziga kimyoviy elementlar yoki biologik faol moddalarni 
biriktirib olishi va xilma-xil to‘qima hamda organlarga yetkazib berishidir. Eritrotsit tarkibidagi gemoglobin 
oqsili kislorodni biriktirib olib barcha to‘qima va organlarga tashib beradi, organlar faoliyati natijasida hosil 
bo‘lgan karbonat angidrid gazini o‘pkaga olib keladi. Himoya funksiyasi - organizmga yot zarrachalar, 
begona oqsillar yoki mikroorganizmlar o‘tganda leykositlardan antitana va antitoksinlar ishlab chiqib ularga 
qarshi kurashadi. Antitana va antitoksinlar ta’sirida immunitet hosil bo‘ladi. Zaxira funksiyasi-ayrim oqsillar 
sut, tuxum, o‘simlik donlarida zaxira holatda to‘planib embrion, murtak uchun ozuqa sifatida sarf bo‘ladi. 
Energetik funksiyasi-oqsillar muhim energiya manbayi hamdir. 1 g oqsil kislorod ta’sirida to‘liq 
parchalanganda 17,6 kJ energiya ajralib chiqadi. Oqsillar gormon vazifasini ham bajaradi. Masalan, insulin 
gormoni oqsil tabiatiga ega bo‘lib, qonda glukoza miqdorini nazorat qilib turadi.