Yig’uvchi va sochuvchi linzalarning fokus masofasini aniqlash

Linzaning fokus masofasi deb nimaga aytiladi?

Linzadan o`tgan nurlar bir nuqtada yig`iladi. Bu nuqta linzning fokus masofasi deyiladi. Fokus nuqtani F harfi bilan belgilanadi. Linzaning markazi O nuqtadan F nuqtgacha bo`lgan masofa linzaning fokus masofasi deyiladi. Botiq linzada tasvir hosil bo`lmaydi. Botiq linzada mavhum fokus mavjud. Sochilgan nurlarni go`yoki F nuqtadan chiqib kelayotgandek tasavvur qilish mumkin.

Linzada tasvir qanday hosil bo`ladi?

Buyumdan linzaga qarab ikkita nur birinchisi optik o`qqa parallel, ikkinchisi linzaning markaziga yo`naltiriladi. Nur linza fokusidan o`tsa, ikkinchisi linza markazidan sinmasdan o`tadi va A nuqtada uchrashadi va tasvir hosil bo`ladi. Linzaning optik kuchi, buyum va linza orasidagi masofaga bog`liq ravishda tasvir turlicha bo`ladi.
Kompyuterda “Kalorama” tomonidan ishlab chiqilgan animatsion ko`rgazmali tajribada yig`uvchi linzalarda buyumlarning tasvirlarini hosil qilish namoyish qilinadi. ( 2 minut)

O`quvchilar kompyuterda tasvirni hosil qilinganini ko`rgandan so`ng uning chizmasi slayd orqali tushuntiriladi. Qavariq linzada tasvir quyidagicha hosil bo`ladi. AB buyum F va 2F oralig`iga qo`yilgan bo`lsa, hosil qilingan tasvir haqiqiy, to`nkarilgan va kattalashgan bo`ladi.