Yetishtirish texnologiyasi va ekologiya

Dorivor  mahsulotlami  saqlash. 
Tayyorlangan  dorivor 
m ahsulotlar  ishlatilishiga  qadar  m a ’lum   vaqt  ichida  k o ‘p 
(m arkazlashtirilgan  om bor,  zavod,  fabrika  va  laboratoriya 
om borlari)  yoki  oz  (dorixonalarda)  m iqdorda  saqlanadi.  Shu 
davrda  dorivor  m ahsulot  o ‘z  sifati  va  qim m atini  y o ‘qotm asligi 
uchun m a ’lum  qoidalarga rioya qilishga to ‘g ‘ri  keladi.
D orivor m ahsulotlar saqlanadigan bino va xonalar toza, quruq 
va  sbam ol  o ‘tib  turadigan  boTishi  lozim.  M ahsulotlarga  quyosh
27

---

tushm asligi va xonaning poli taxtadan, devorlari oqlangati b o ‘lishi 
shart.
D orivor  m ahsulotlar  m axsus  stelaj  yoki  so ‘rilar  ustiga 
q o ‘yiladi.  S o‘rilam ing  balandligi  4  m   gacha,  eni  1,5  m   b o ‘lishi, 
devorgacha m asofa  25  sm,  so ‘rilam ing  o ‘zaro  oralig‘i  50  sm   va 
poldan balandligi  15-20  sm  dan kam b o ‘lm.asligi kerak.
D orivor m ahsulotlar  saqlanadigan  xonalar har  kuni  tozalanib 
turilishi,  xona harorati  10-15°C  b o ‘lishi  lozim.
D orivor  m ahsulotlarni  saqlash  uchun  guruhlarga  b o ‘lish 
kerak.  Zaharli  va  kuchli  ta ’sir  etuvchi  dorivor  m ahsulotlar, 
m asalan,  belladonna,  angishvonagul,  m arvaridgul,  bangidevona, 
m ingdevona  va  boshqalar  alohida  xonalarda  saqlanishi  lozim. 
Shuningdek,  tarkibida  efir  m oyi  b o ‘lgan  dorivor  m ahsulotlar 
ham   iloji  boricha  alohida  xonalarda  yoki  boshqa  dorivor 
m ahsulotlardan uzoqroq jo y d a saqlanishi  lozim.
Q uritilgan m evalar, m asalan, m alina,  chem ika va boshqalam i 
havo  o ‘tib  turadigan  jo y lard a  saqlash  yoki  m ahsulot  m iqdori 
kam   b o ‘Isa  osib  q o ‘yish  kerak.  Bu  m evalarga  hasharotlar  va 
kem iruvchilar  o ‘ch  b o ‘ladi.  Shu  sababli  tez  qurtlab  ketishi 
m um kin.
H ar b ir  dorivor m ahsulot ustiga yorliq  (birka)  osib  q o ‘yiladi. 
Y orliqqa  m ahsulot  nom i,  qachon,  qaerda,  kim   tayyorlagani, 
om borga qachon keltirilgani yozilgan b o ‘ladi.
Zaharli dorivor m ahsulotlar ustiga umurniy yorliqdan tashqari 
y ana pushti rangli yorliq ham  osib  q o ‘yiladi.
D orivor  m ahsulotlarni  saqlash  m uddati  har  xil  b o ‘lib  bu 
m uddat  dorivor  m ahsulotlar  tarkibidagi  kim yoviy  birikm alar 
tuzilishiga  b o g ‘liq  b o ‘ladi.  Ofitsinal  dorivor  m ahsulotlam ing 
(D avlat 
farm akopeyasiga 
kiritilgan) 
saqlash 
m uddatini 
S o g ‘liqni  saqlash  vazirligi  belgilaydi.  D avlat  farm akopeyasiga 
kirm agan  dorivor  m ahsulotlarni  D avlat  farm akopeya  q o ‘m itasi 
k o ‘rsatm asiga binoan har yili bir m arta k o ‘rikdan o ‘tkaziladi.
D orivor m ahsulotlam ing saqlash m uddati tam om  b o ‘lganidan
28

---

s o ‘ng  tarkibidagi  ta ’sirchan  kim yoviy  birikm alar  m iqdori  yoki 
ta ’sir etish ku ch i aniqlanadi. Tahlil natijasi stan d arttalab ig ato ‘g ‘ri 
kelm asa, m ahsulot tashlab yuboriladi. A gar dorivor m ahsulotlarni 
saqlash  davrida biro r nuqson  sezilsa,  dorivor m ahsulotni  saqlash 
m uddatini kutib  o ‘tirm asdan tezda tahlil qilinadi.