Yer usti transport tizimlari

Siqilgan gazlarga
metan SN
4 , 
vodorod N
2
, uglerod oksidi SO va ularning 
aralashmalari kiradi. Bu gazlar yuqori bosimga siqilgan holda ham o‘zlarini gaz 
xolatini o‘zgartirmaydi. Ular maxsus ballonlarda 20 MPa bosim ostida saqlanadi. 
YOnishdagi xaroratiga ko‘ra ular 
yuqori koloriyali
, 
o‘rta kaloriyali
va 
past 
kaloriyali
xillariga bo‘linadi. 
Ularning yonishdagi eng kichik xarorati quyidagicha: 

yuqori kaloriyalida – 22...36 MDJ/m
3
; 

---

61 

o‘rta kaloriyalida – 14,2...22 MDJ/m
3
; 

past kaloriyalida – 4...14,2 MDJ/m
3
; 
 
Suyultirilgan gazlarga
etan S
2
N
4
, propan S
3
N
8
, butan S
4
N
10
gazlari kiradi. 
Ularni yonishdagi eng kichik xarorati 56...104 MDJ/m
3
. Ular oddiy xaroratda va 
yuqori bo‘lmagan bosimda (1,6...2,0 MPa) suyuq xolatga aylanadi. 
Xozirda asosan siqilgan, tabiiy, yuqori kaloriyali gazlar keng qo‘llanila 
boshladi. Ularning tarkibi 90-95% metandan va suyultirilgan propan-butanning 
aralashmasidan iborat.