Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

Urug'ni  tayyorlash.  Sifatli  urug‘lik  yuqori  hosil  yetishtirishda  eng 
m u h im   om illardan  biri  h iso b la n ad i.  A sosan  yirik ,  tekis,  q o b ig ‘i 
shikastlanmagan va unib chiqish darajasi yuqori bo'lgan urug'lar ekiladi.
Ekish.  Kuzgi  bug'doy  asosan  tor  qatorlab  dalaning  bir  tomoniga, 
y a ’n i  sug'orish  yo‘liga  q arab  ekilishi  kerak.  Shunga  k o ‘ra,  o ‘simlik 
yorug'lik suv va oziq moddalardan teng foydalaniladi.  Bu usulda traktor 
g ‘ildiraklari joylashish masofasida  1-2  ta  seyalkani  soshniklari  berkitilib 
shu soshniklardan urug‘  ekilmaydi.  Keyinchalik shu qoldirilgan qatorlar 
orqali bug‘doy sug oriladi.  0 ‘g‘it va gerbitsid berilganda traktoming shu 
qatorlardan  yurishi  ta ’minlanadi.
U rug‘ni ekish m e’yori urug‘likning sifatiga,  tuproq  unumdorligiga va 
suv  bilan  ta’minlanishiga qarab har xil  bo‘ladi.  Lalmi yerlar unumsiz va 
suv  bilan  ta ’minlanmaganligi  sababli  gektariga  sarf qilinadigan  urug‘ 
m iqdori  sug‘oriladigan  yerlarga  nisbatan  kam   b o ‘ladi.  U rug‘ni  ekish 
m e’yori lalmi yerlaming zonalariga  qarab ham har xil bo‘ladi.  Tog*  oldi 
va tog'li zonalarda ko'proq, tekislik va do'ngli tekislik zonalarda kamroq 
urug‘  sarflanadi. Shunga ko‘ra, bunday yerlarda bir gektar yerga 2,0 - 2,5 
mln.  dona, ya’ni 60-70 kg dan  120-125  kg  gacha urug1 sarflanadi.
Sug‘oriladigan yerlarda  urug‘ni ekish m e’yori  lalmi yerlarga nisbatan 
ikki  barobar ko‘p, ya’ni gektariga 4-5 mln.  dona urug‘  ekilishi kerak.  Bu 
m iqdor  urug1  kg  hisobida  180-220  kg  urug‘ni  tashkil  qiladi.
Kuzgi  bug'doyning  ekish chuqurligi  5-7  sm  ga,  lalmi  yerlarda esa  6-8 
sm  ga  bo'lishi  kerak.
Parvarishlash.  Kuzgi  b u g 'd o y n i  p arv arish   qilish  -   b o ro n alash , 
oziqlantirish  va  sug 'o rishd an   ib orat.  Kuzgi  b u g 'd o y   erta  bahorda 
tuplanish davrida yengil boronalar bilan qatorlarni  ko'ndalangiga qarab 
boronalanadi.  Buning natijasida tuproq beti yumshatiladi, berilgan o 'g 'it 
ko'miladi, o'simliklarning ildiz bo'g'izi ochiladi va ular yaxshi tuplanadi.
O ziqlantirish  ikki  m u d d a td a   o 'tk a z ila d i.  B irinchi  oziq lan tirish  
tuplanish  davridan  boronalashdan  oldin  va  ikkinchi  oziqlantirish  nay 
o 'rash   davri  boshlanganda  o'tkaziladi.  Oziqlantirishda  ekishdan  oldin 
berilgandan qolgan o 'g 'itlar barobariga  ikki  qismga  bo'linib ikki m arta 
beriladi.
Kuzgi  ekinlar  tu p ro q   iqlim   sh aro itig a  q a ra b   2-3  m artag ach a 
sug'oriladi.