Yarimo’tkazgichlar moddalarning ajoyib turi bo’lib, ular o’ziga xos xususi-yatlari bilan boshqa moddalardan ajralib turadi



Download 231,82 Kb.
bet6/6
Sana16.12.2022
Hajmi231,82 Kb.
#888529
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
6-ma\'ruza

uzluksizlik tenglamasi bilan belgilanadi. Yarimo'tkazgich hajmida zaryad tashuvchilar harakati ikkita jarayon: diffuziya va dreyf bilan belgilanadi. Diffuziya zaryad tashuvchilar gradiyenti ta’sirida, dreyf esa elektr maydon ta’sirida sodir bo'ladi. Zaryad tashuvchilar hosil qilgan to'liq tok zichligi to'rt tashkil etuvchi bilan aniqlanadi:

bu yerda: va tokning diffuziya, va dreyf taslikil etuvchi-laridir.
n - turdagi yarimo'tkazgichda x o'qi yo'nalishida kovaklarning dp/dx>0 gradi-yenti mavjud va yarimo'tkazgichga Ex kuchlanganlikka ega bo'lgan maydon ta’sir etmoqda deb faraz qilaylik.

6.6-rasm. Uzluksizlik tenglamasini chiqarishga oid.

Yarimo'tkazgichda ko'ndalang kesimi 1 sm2 ni tashkil etuvchi, x o'qiga per-pendikular joylashgan, dx qalinlikdagi qatlam ajratamiz (6.6-rasm). Ushbu qatlam hajmi dV=dx·1 sm2 ni tashkil etadi. t vaqt momentida qatlamdagi kovaklar konsen-tratsiyasini p(x, t) bilan, (t+dt) vaqtdagi konsentratsiyani esa p(x, t+dt) deb belgi-laymiz. dt vaqt davomida qatlamdagi kovaklar sonining o‘zgarishi





ni tashkil etadi. Bu o'zgarish qatlamda sodir bo‘layotgan generatsiya, rekombinat-siya hamda diffuziya va dreyf jarayonlari bilan bog'liq.


Generatsiya natijasida dt vaqt birligi ichida yarimo‘tkazgichning dV=dx·1 cm2 birlik hajmida gdxdt kovaklar hosil bo'ladi, bu yerda g – generatsiya tezligi.
ga muvofiq vaqt birligi ichida yarimo'tkazgichning birlik hajmida erkin kovaklar yo'qoladi. dt vaqt davomida dx hajmda yo'qolgan kovaklar ni tashkil etadi.
Natijada konsentratsiya gradiyenti va tashqi elektr maydon mavjudligi sababli dx qatlamga kiruvchi tok zichligi Jp(x), qatlamdan chiqayotgan tok zichligi Jp(x+dx) ga teng bo'ladi. Ushbu toklar farqi hisobiga dt vaqt davomida kovaklar sonining o'zgarishi quyidagi munosabat bilan aniqlanadi:



Agar barcha jarayonlar bir-biriga bog‘liq bo'lmagan holda kichadi deb hisob-lansa, dt vaqt davomida qatlamda kovaklar sonining o‘zgarishi





bo‘ladi. Tenglamaning ikkala tomonini dtdx ga qisqartirib, nomuvozanat kovaklar rekombinatsiya tezligini topamiz:







Shunga o‘xshash tenglamani p – yarimo‘tkazgichdagi elektronlar uchun ham yozish mumkin. (6.16) tenglama uzluksizlik tenglamasi deb ataladi. Uzluksizlik tenglamasi yarimo‘tkazgichda kechadigan jarayonlar kinetikasining asosiy tengla-masi hisoblanadi va ixtiyoriy vaqtda, muvozanatni buzuvchi ixtiyoriy tashqi ta’sir ostida, yarimo‘tkazgichning ixtiyoriy nuqtasidagi zaryad tashuvchilar konsentratsi-yasini topish imkonini beradi. Zaryad tashuvchilar konsentratsiyasi aniqlangandan so‘ng, boshqa kattaliklarning, masalan, bir jinsli yoki bir jinsli bo‘lmagan ixtiyoriy tuzilmadan oqadigan tok kuchini, vaqt bo‘yicha yoki fazoviy o‘zgarishlarini aniqlash mumkin.
Download 231,82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish