Yarim yilda asosiy kapitalga 41 trln so‘mdan ortiq investitsiya kiritildi

Mamlakatlar	Export (% da)
Import (% da)
2011	2012	2011		2012
Avstriya	0	0	1,7		1,6
Belgiya	0,3	0,5	0,7		0,6
BuyukBritaniya	1,2	1,9	1,2		1,1
Germaniya	0,5	0,8	11,5		6,4
Italiya	0,2	0,3	2,6		1,9
Xitoy	15,7	24,8	20,8		24,3
Koreya	1,7	1,9	22,1		26,0
Niderlandiya	0,2	0,2	1,2		0,8
AQSh	0,9	0,8	4,4		5,1
Turkiya	11,0	14,5	4,1		4,7
Fransiya	2,7	2,8	2,6		1,4
Shvetsariya	0,2	0,3	1,5		1,1
Yaponiya	0,2	0,2	2,2		2,6

Manba:O`zbekiston Respublikasi Davlat statistika Qo`mitasi ma`lumotlari
2.1.1-jadval ma’lumotlariga ko`ra, O`zbekistonning asosiy xorijiy eksport hamkorlari ichida eng yirigi Xitoy bo`lib, 2012-yilda O`zbekiston eksportining 24,8%i unga tegishli, so`ngra Turkiya bo`lib, u 14,5% ulushga ega. Keyingi o`rinlarda 2,8% bilan Fransiya 1,9% bilan Buyuk Britaniya va Janubiy Koreya turadi.
Import hamkorlari orasida esa Janubiy Koreya yetakchilik qiladi. Import qilinayotgan mahsulotning to`rtdan bir qismidan ko`prog`i Janubiy Koreya xissasiga to`g`ri keladi. Undan so`ng 24,3% Xitoyga tegishli bo`lsa, keyingi o`rinlarda 6,4% bilan Germaniya, 5,1% bilan AQSh, 4,7% bilan Turkiya, 2,6% bilan Yaponiya, 1,9% bilan Italiya, ulardan so`ng 1,1% bilan Buyuk Britaniya turadi.
2008-yildan eksport va import ko`rsatkichlari pasaygan.
Markaziy Osiyodagi boshqalariga nisbatan iqtisodiy jihatdan rivojlangan davlat – Qozog`istonning uzoq xorij mamlakatlari bilan savdosi(2.1.1-rasm)ni ko`rib chiqsak.


2.1.1-rasm

Qozog`istonnning xorijiy mamlakatlar bilan savdo munosabatlari (2012-yil) 
Manba:Qozog`iston Respublikasi Davlat statistika Qo`mitasi ma`lumotlari
2.1.1-rasmdan ko`rinib turibdiki, Qozog`iston eksportida ham 16,6% bilan Xitoy yetakchilik qiladi. 15,1% Italiya, 6,7% Niderlandiya, 5,3% Fransiya, 5,1% Shvetsariya, 3,9% Avstriya, 2,7% Ukraina, 2,6% Turkiya va Kanada, 2,3% Ruminiya va 1,9% Birlashgan Qirollik ya’ni Buyuk Britaniyaga tegishli. Asosiy import hamkorlari orasida ham 5,1% bilan Xitoy yetakchilik qiladi. Buyuk Britaniyaning ulushi esa 0,5%ni tashkil etadi.
Ko`rib chiqilgan 2 davlatning ham tashqi savdosida Buyuk Britaniya kam ulushga ega. Bunga sabab faqatgina mamlakatlarning uzoqligi bo`lmay, boshqa sabablar ham mavjud. Ulardan biri Buyuk Britaniya Yevropa Ittifoqi a’zosi bo`li, Ittifoqda yagona boj tizimi, umumiy bozor rivojlangan, Markaziy Osiyo davlatlari esa Yevropa ittifoqi tarkibiga kirmaganligi uchun uning tarkibidagi mamlakatlar bilan tashqi savdoni kuchli yo`lga qo`ya olmaydi.
Markaziy Osiyo mamlakatlarining tashqi savdo aylanmasi tahliliga to’xtalsak, mintaqadagi eng taraqqiy etgan iqtisodiyotga ega davlatlardan biri O’zbekiston tashqi savdo aylanmasini tahlil etish maqsadga muvofiq bo’lar edi. Chunki O’zbekiston tashqi savdo aylanmasi Markaziy Osiyo tashqi savdo aylanmasida eng katta ulushga ega davlarlardan biridir.
2.1.2-rasm
2013-yil yakunlariga ko’ra O’zbekiston eksport tarkibida elektroenergiya va neft mahsulotlari 31,1% bilan jami eksportning eng katta ulushini tashkil etdi. Keying o’rinlarda xizmatlar 16,2%, oziq-ovqat mahsulotlari 9,8%, paxta tolasi 7,7%, qora va rangli metallurgiya 6,3%, mashina va asbob uskunalar 5,5%, kimyo mahsulotlari 4% ulushni tashkil etdi. Mamlakatimiz eksportida hom ashyo mahsulotlaridan ko’ra tayyor mahsulot ulushi keying yillarda oshib bordi va umumiy eksportning 70 %dan ko’prog’ini tashkil etmoqda. Buning asosiy sababi mamlakatimizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar, investitsiya siyosati va ularning ko`payishi, buning natijasida modernizatsiya, diversifikatsiya va lokalizatsiya dasturlarining muvaffaqiyatli amalga oshirilishidir.
Buyuk Britaniya bilan savdo aloqalarini rivojlantirish uchun ularda mavjud bo`lmagan yoki unga nisbatan ishlab chiqarishda ustunlikka ega bo`lgan tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va taqdim etish zarur.
O`zbekiston Respublikasi importi tarkibi esa 2.1.3-rasmda ko`rsatib o`tilgan. Unda esa asosan ishlab chiqarish vositalari salmoqli o`rinni egallaydi.
/////////////////////////////////////