Ярим ўтказгичли асбоблар. Умумий тушунчалар ва уларнинг статик тавсифлари

диод ,

уч электродли – триодлар ва

кўп электродли – тетродлар, пентод, гектод каби турларга бўлинади.

.

диодлар частотани ўзгартириш ва электр манбалари тайёрлашда ўзгарувчи токни ўзгармас токка айлантиришда қўлланилади.

триод ва кўп электродли электрон лампалар эса генератор ва кучайтиргичларда электр тўлқинларини ҳосил қилувчи ва кучайтирувчи элемент сифатида қўлланилган.

• Асосий камчиликлари
• Электровакуум асбоблар асосида яратилган электрон қурилмаларнинг масса ва ўлчамлари, ток истемоли катта ва ишончлилиги паст бўлганлиги сабабли ҳозирги вақтда улар ўрнини ўлчам ва массалари жуда кичик, бўлган ярим ўтказгичли қурилмалар эгаллаган.

• 2. Ионли асбобларда асосан бурқсима ва ёйли электр разрядлари қўлланилади. Бурқсима разрядга токнинг нисбатан кичиклиги (бир неча 10 миллиампер) ва бу токнинг бирор минимал ва максимал қийматлари оралиғида кучланиш қийматларининг ўзгармаслиги хосдир.

• Ион асбоблар, вакуумли асбоблардан фарқли равишда нормал ишлаган вақтида ўзидан ёруғлик сочади. Бу ҳодисанинг сабаби шуки, катоддан чиққан электрон анод томон ҳаракат давомида тўлдирилган газ молекулалари билан тўқнашиб, уни уйғониш ҳолатига келтиради, яъни газ атомининг валентли электрони ташқаридан (электрондан) қўшимча энергия олиб, юқорироқ энергетик сатҳга (қобиққа) ўтади ва бу ерда қисқа вақт (10-7 с) бўлиб, яна ўз қобиғига қайтади. Қайтиш вақтида тўлдирувчи газга боғлиқ ҳолда ортиқча энергия турли тўлқин узунликдаги ёруғлик кванти сифатида сочилади.
• Ион асбобларининг бу хусусияти уларни ёруғлик индикаторлари сифатида қўллаш имконини беради.
• Бурқсима ва ёйли разрядларга асосланган турли ион асбоблар ишлаб чиқилган ва улар электрон техниканинг ривожланишида катта аҳамиятга эга бўлганлар. Лекин ион асбобларининг ҳам, вакуум асбоблар каби, масса ва ўлчамлари нисбатан жуда катта, ишончлилиги пастдир. Шунинг учун ярим ўтказгич асбоблар пайдо бўлганидан кейин ион асбобларнинг бурқсима разраядларигина ёруғлик индикаторлари сифатида қўлланиладилар.

• Ион қурилмаларда, электродлар жойлаштирилган баллон ичида вакуум ҳосил қилингандан кейин унинг ичи инерт газ неон, ксенон, криптон, ва бошқа газлар ёки симоб буғлари билан тўлдирилади.

• Шиша баллон

• Эгилувчан пластинка

• Инерт газ

• Газ разрядли статорнинг тузилиши

•