Yarim o’tkazgichlardan yasalgan xotira elementlari. Mantiqiy elementlar. Optronlar haqida tushincha

Схемотехника

YARIM O’TKAZGICHLARDAN YASALGAN XOTIRA ELEMENTLARI. MANTIQIY ELEMENTLAR. OPTRONLAR. OPTRONLAR HAQIDA TUSHINCHA

Хотира

• 
  Хотира –ахборотни қабул қилиш, сақлаш ва узатиш учун мўлжалланган хар хил қурилмалар йиғиндисига айтилади. Хотира қурилмасининг ўзи эслаб қолувчи қурилма дейилади.
  
• 
  Функционал қўлланилиши бўйича эслаб қолувчи қурилмалар ташқи ва ичкиларга бўлинади.
  
• 
  Ташқи эслаб қолувчи қурилмалар – катта миқдордаги ахборотни сақлаб қолиш учун мўлжалланади (дисклар ва х.к.).
  
• 
  Ички эслаб қолувчи қурилмалар – жараён бажарилаётган вақтнинг ўзида программа ва маълумотларни қайта ишлаш учун қўлланилади.
  

Хотиранинг классификацияси

ДХҚ

• 
  Қувват талаб қилмайдиган хотирага доимий хотира қурилмаси (ДХҚ) киради – RОM (Read Only Memory – фақат ўқиш учун мўлжалланган хотира). ДХҚ нинг ичидаги ахборот уни ишлаб чиқарувчининг ўзи томонидан ёзилади ва удан кейин ўзгартирилмайди.
  
• 
  Бундай хотиралар хажми катта бўлмаган микросхемалардан қурилади. Одатда ДХҚ га компьютер қурилмасини бошқариш учун минимал база тўпламини таъминловчи дастур ёзилган бўлади.
  

ОХҚ

• 
  Оператив хотира қурилмасида иккилик кўринишида ишлов берилаётган ахборот, ишлов бераётган дастур, унга тегишли маълумотлар ва ишлов берилишнинг натижалари хотирада сақланади.
  
• 
  ОХҚ ёзиш тартибини, ахборотни сақлаш ва узатишни таъминлаб беради. Бунга қарамай у вақтнинг ихтиёрий даврида ихтиёрий танланган хотира ячейкасига рухсат берилиши мумкин.
  
• 
  Бундай холат ОХҚ нинг инглизча номида яққол тасаввур этилган – RAM (Random Access Memory – ихтиёрий рухсат этувчи хотира). ОХҚ да сақланаётган маълумотларни тез ўқиш мумкин. Бу хотира мураккаб электрон микросхемалардан ташкил топган ва компьютернинг корпусини ичида жойлаштирилган.
  

Кэш – хотира

• 
  Тезкор кэш-хотира компьютерда бажарилаётган жараёнлар тезлигини ошириш ва микропроцессор билан ОХҚ ўртасида алмашинадиган маълумотларни тезкорлик билан узатиш учун ишлатилади. Кэш-хотира оралик эсда сақланувчи қурилма хисобланади (буфер).
  
• 
  Кэш-хотиранинг иккита тури мавжуд: процессор ичида жойлашган ички ва она платада жойлашган ташқи кэш-хотиралар.