Yangiboyeva Komila Tajriba ish №5 Mavzu

931-20_ Yangiboyeva Komila
Tajriba ish №5
Mavzu: Matritsa elementlari ustida amallar bajarish: maksimal, minimal elementini, egar nuqtasini aniqlash; matritsani matritsaga, vektorga ko’paytirish algoritmi. determinantni xisoblash algoritmi
Ishdan maqsad. Ikki o’lchovli massivlar va ular ustida amalllar bajarish ko’nikmalarini oshirish. Dasturini tuzish.
Nazariy qism.
Ikki o’lchamli massiv – bu elementlari bir o’lchamli bo’lgan bir o’lchamli massiv. Boshqacha aytganda bir xil tipli ikkita indeks orqali murojaat qilinadigan jadval shaklidagi ma’lumotlar to’plami. Ikki o’lchamli massivni n ta satr, m ta ustundan iborat jadval ko’rinishida tasvirlash oson, i-satr va j-ustun kesishish nuqtasida a[i][j] elementi qiymati saqlanadi.

Ikki o’lchamli massiv matritsa deb ham nomlanadi.
Matritsa elementlarini kiritish. Matritsaning elementlari qator bo’yicha yuqoridan pastga, ustun bo’yicha chapdan o’nga tartibda kiritiladi. 3x3 matritsa elementlari a₁₁, a₁₂, a₁₃, a₂₁, a₂₂, a₂₃, a₃₁, a₃₂, a₃₃ tartibda kiritiladi. Kiritishni amalga oshirish uchun qator bo’yicha sikl, uning ichida ustun bo’yicha sikl amalga oshirish lozim. Quyidagi blok sxema matritsani kiritish va elementlarining yig;indisini topadi:
C++ dasturlash tilida matritsani tavsiflash bir o’lchamli massivga o’xshash bo’ladi:
[][]
Masalan sartlari 1 dan n gacha, ustunlari 1 dan m gacha bo’lgan a matritsa ochish uchun int a[n+1][m+1];
Quyidagi dasturda matritsa elementlarini kiritish, chiqarish va yig’indisini xisoblash amalga oshirilgan.
#include
using namespace std;
int main() {
int n, m;
cin>>n>>m;
int a[n+1][m+1];
for (int i = 1; i <= n; i++) {
for (int j = 1; j <= m; j++) {
cin>>a[i][j];
}
}
// Matritsa shaklida chiqarish
for (int i = 1; i <= n; i++) {
for (int j = 1; j <= m; j++) {
cout< }
cout< }
int sum = 0;
for (int i = 1; i <= n; i++) {
for (int j = 1; j <= m; j++) {
sum += a[i][j];
}
}
cout<<"Matritsa elementlari yig'indisi: "<}


Satrlar va ustunlar soni teng bo’lgan(n=m) matritsa kvadrat matritsa deb ataladi.

Kvadrat matritsaning asosiy diagonal elementlari chiqarish dasturi:
for (int i = 1; i <= n; i++) {
cout<}

Asosiy diagonaldan yuqori uchburchak elementlari:

Yuqori uchburchak elementlari ichidan maksimalini toppish:
int max = a[1][1];
for (int i = 1; i <= n; i++) {
for (int j = i; j <= n; j++) {
if(a[i][j] > max)
max = a[i][j];
}
}

Vazifa: Pastki uchburchak elementlari orasida eng kattasini topishni mustaqil yozing.