Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги

Foydalanilgan adabiyotlar.
1. Tolipova J.O. Biologiyani o’qitishda pedagogik texnologiyalar. O’quv 
qo’llanma. Nizomiy nomidagi TDPU. 2- qism. Toshkent. 2004 y. 
2. Tolipova J.O. G’ofurov A. T., Umumiy biologiyani o’qitish metodikasi. (10-sinf) 
–T.: Sharq. 2004. 
3. 
Azimov I. va boshqalar.‖ ‚Biologiya‛‖ metodik‖ qo’llanma. Abu ali ibn Sino 
nomidagi tibbiyot nashriyoti. –T.: 2002. 
 
BOSHLANG’ICH TA’LIMDA INNOVATSIYAGA – YANGICHA YONDASHUV 
Termiz shahar 1-umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf o’qituvchisi 
Tilovova Sayyora Bekmurodovna 
Kalit so’zlar: Ta’lim‖ jarayoni,‖ texnologiya,‖ ijtimoiy‖ tizim,‖ innovatsion‖ ta’lim,‖
pedagogik, kompyuter, tarbiya tizimi. 
Zamonaviy‖ta’limni‖tashkil‖etishga‖qo’yiladigan‖muhim‖talablardan‖biri,‖ortiqcha‖
ruhiy va jismoniy kuch sarf etmay qisqa vaqt ichida yuksak natijalarga erishishdir. Shu 
nuqtayi‖ nazardan‖ noan’anaviy‖ darslar‖ o’yin‖ dars,‖ teatrlashtirilgan‖ dars,‖ musobaqa‖
darslarini tashkil etish, shaxs faoliyatiga yondashuv kontseptsiyasi va tamoyillariga 

---

 Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги 
5 
mos‖kelib‖ular‖o’quvchi‖ichki‖dunyosi,‖tafakkuri‖va shaxsiy hayotiy tajribasini maksimal 
darajada faollashtirishga xizmat qiladi. 
Bugungi‖ o’qituvchi,‖ shulardan‖ kelib‖ chiqqan‖ holda‖ o’tayotgan‖ darsini‖ samarali‖
chiqishi‖uchun‖izlanishi,‖o’z‖ustida‖ishlashi‖lozim. 
Jumladan, innovatsiyalarni yaratish va tarqatishning yagona puxta ishlangan 
mexanizmi‖ hozirgi‖ vaqtda‖ ta’limni‖ rivojlantirishning‖ asosiy‖ quroli‖ bo’lib‖ qolmoqda.‖
Ta’lim‖ sohasining‖ dolzarb‖ vazifalaridan‖ biri‖ – davlat‖ ta’lim‖ standartlarini‖
o’zlashtirishdir.‖Davlat‖ta’lim‖standartlarini‖o’zlashtirish‖kafolati innovatsion asosda ish 
yuritishni‖ taqozo‖ etadi.‖ Ushbu‖ masalaning‖ yechimini‖ topishda‖ ta’lim‖ jarayoniga‖
pedagogik‖texnologiyalarni‖olib‖kirish‖eng‖dolzarb‖vazifalardan‖bo’lib‖xizmat‖qiladi. 
Buning‖uchun‖o’qituvchiga‖quyidagi‖talablar‖qo’yiladi: 
 
Innovatsiya, innovatsion texnologiya tushunchasini, uning mazmun va 
mohiyatini bilish. 
 
Kiritilayotgan‖innovatsiyalarning‖ta’lim‖maqsadini‖amalga‖oshirishdagi‖o’rnini‖
va rolini anglab yetish. 
 
Innovatsion‖ texnologiyalarni‖ boshlang’ich‖ ta’lim‖ tizimida‖ qo’llash‖ metodlarini 
puxta‖o’zlashtirish. 
 
Darsning aniq rejasi yoki loyihasini ishlab chiqish. 
 
Ta’limiy‖va‖ishchanlik‖o’yinlarini bilish. 
 
O’quvchilarning‖ mustaqil‖ faoliyatlarini‖ tashkil‖ etish‖ va‖ ta’minlash,‖ pedagogik‖
texnologiyalarni‖qo’llab,‖namunaviy‖o’quv‖mashg’ulotlarini‖o’tish. 
Dars jarayonida turli metodlar bilan ishlash dars samaradorligini oshirishga 
yordam‖beradi‖va‖o’quvchilarni‖mustaqil‖fikrlashga‖undaydi.‖Buning‖uchun‖sinf‖kichik‖
guruhlarga‖ajratiladi.‖Uning‖ishlash‖tartibi‖quyidagicha‖bo’lsa,‖maqsadga‖muvofiqdir. 
1.
O’qituvchi‖ qisman‖ darsning‖ mavzusi,‖ mazmuni‖ bo’yicha‖ o’quvchilarga‖
tushuncha beradi. 
2.
O’quvchilar 3-7 tadan 4-6 guruhga ajratiladi. Har bir guruh alohida stol atrofiga 
joylashadi. 
3.
O’qituvchi‖vazifani‖belgilab,‖guruh‖ishlarini‖taqdim‖qilishni,‖qanday baholashni 
tushuntiradi. 
4.
Vaqtni belgilaydi. 
5.
Guruh ishlari natijalarini muhokama etadi va taqqoslaydi. 
O’quvchilar guruhda bir-birlariga‖savollar‖beradilar,‖egallagan‖bilimlari‖bo’yicha‖
o’zaro‖ fikr‖ almashadilar.‖ Ular‖ ish‖ bilan‖ band‖ bo’lgan‖ vaqtda‖ o’qituvchi‖ sinf‖ bo’ylab‖
barchani‖ kuzatib,‖ topshiriqni‖ izohlab‖ yuradi,‖ qiynalayotgan‖ o’quvchilarga‖ yordam‖
ko’rsatadi.‖ Vaqt‖ tugagandan‖ so’ng‖ har‖ bir‖ guruhdan‖ bittadan‖ vakil‖ doskaga‖ chiqib,‖
bajarilgan‖ ishni‖ butun‖ sinf‖ oldida‖ taqdim‖ etadi.‖ O’qituvchi‖ hamma‖ guruh ishlarini 
yakunlab,‖ularga‖izoh‖beradi,‖xatolari‖bo’lsa,‖to’g’rilaydi‖va‖xulosalaydi,‖baholaydi. 
Ilg’or‖pedagogik‖texnologiya‖asosida‖tashkil‖etilgan‖darslarda‖o’quvchi‖shaxsida‖
bir‖ qancha‖ ijobiy‖ sifatlar‖ shakllanadi.‖ O’quvchilarning‖ o’zlariga‖ bo’lgan‖ ishonchlari 
ortadi,‖ kelajakda‖ boshqa‖ masalani‖ muhokama‖ qilishda‖ o’z‖ fikrlarini‖ bildirishga‖
o’rganadilar. 
Boshlang’ich‖ ta’lim‖ jarayonida‖ qo’llash‖ mumkin‖ bo’lgan‖ bir‖ necha‖ interfaol‖
usullar‖va‖ularning‖dars‖jarayonidagi‖o’tkazilish‖tartiblari‖haqida‖fikr‖yuritamiz. 

---