Yangi pedagogik texnologiyalar

77
Ta’lIM TexNoloGIyalarI № 5–6, 2012
• касбий таълим муаммолари
1-жадвал
бир жинсли бўлмаган кетма-кет аниқлаб олиш процедураси ишининг натижалари
Т/р
Ечиладиган вазифа
Тўғри аниқланганлар %
Нотўғри 
аниқланганлар %
Аниқланмаган 
жавоблар %
1
Шахсий сифатни таҳлил қилиш 
асосида ўқитишнинг муваффақиятини 
башоратлаш
78
15
7
2
Билим олиш кўрсаткичларини таҳлил 
қилиш асосида ўрганувчининг ўз 
муваффақиятларини башоратлаш
80
5
15
Шундай қилиб, номаълумлик шароитида икки 
хил йўлни таҳлил қилиш усулидан фойдаланиш-
га асосланган қарор қабул алгоритми нима билан 
таклиф этилганига боғлиқ тарзда, тестлаш нати-
жалари лингвистик ўзгарувчи сифатида қаралиши 
мумкин. Тегишлилик функциясини қуриш учун, 
оралиқли баҳолаш усули танлаб олинган. Бу 
ҳолда, 
h
мезони қийматларининг “яхши” объект 
тушунчасига мос келувчи [
h*, h
0
] оралиғи мавжуд 
бўлса, 
h
a
қийматнинг 
h*
чегарага яқинлашиб бори-
ши билан, 
a
ни “яхши” объект деб айтиш имкония-
ти чизиыли ортиб боради (1-расм).
μ(C)
1
h
0
h
a
C
1-расм. 
Тегишлилик функциясининг тасвири
Бунда тегишлилик функциясини аниқлаш учун 
қуйидаги формула ишлатилади:
0, если 
h
a 
≤
 h
0
;
µ
( )
(
)
( *
)
u
h h
h h
a
=

−
−
0
0
, если 
h
0
<
h
a
 
; 
1, если 
h
a
≥
h*
.
Компьютерли тестлаш натижалари бўйича 
қарор қабул қилишга кўмаклашувчи тизим иш-
лаб чиқилган ҳамда ўрганувчиларнинг шах-
сий сифатларини таҳлил қилиш асосида, 
ўқитишнинг муваффақиятини башоратлаш ва 
ўрганувчиларнинг намунавий билим олиш фаоли-
ятини таҳлил қилиш асосида, ўрганувчиларнинг 
ўз муваффақиятли ютуқларини башоратлашнинг 
функционал вазифалари ҳал қилинган. Ишда 
олинган якуний қоидалар, аниқлаб олишнинг си-
фатини 80–86% таъминлайди.