Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) bu… … muayyan vaqt mobaynida mamlakatda ishlab chiqarilgan pirovard tovar va xizmatlar qiymatining bozor qiymati yig’indisi

Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) bu…

… muayyan vaqt mobaynida mamlakatda ishlab chiqarilgan pirovard tovar va xizmatlar qiymatining bozor qiymati yig’indisi

YaIM joriy davrda ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlarni o’z ichiga oladi, o’tgan davrda ishlab chiqarilgan va kelajak davrda ishlab chiqarish rejalashtirilyotgan tovar va xizmatlarni emas.

Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) bu…

… muayyan vaqt mobaynida mamlakatda ishlab chiqarilgan pirovard tovar va xizmatlar qiymatining bozor qiymati yig’indisi

YaIM mamlakat ichkarisida ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlarni o’z ichiga oladi, ishlab chiqaruvchi subyektning mulkchilik shaklidan qat’iy nazar.

Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) bu…

… muayyan vaqt mobaynida mamlakatda ishlab chiqarilgan pirovard tovar va xizmatlar qiymatining bozor qiymati yig’indisi

YaIM odatda bir kalendar yiliga yoki chorak uchun hisoblanadi.

Eslang: YaIM bu jami harajatlar.

• Eslang: YaIM bu jami harajatlar.
• To’rtta asosiy tarkibiy qism:
• Iste’mol (C-consume)
• Investitsiyalar (I-investment)
• Hukumat haridlari (G-government)
• Sof eksport (NX=X-M=Eksport-Import)
• Bu tarkibiy qismlar yig’indisi YaIM (Y) ni beradi :

Y = C + I + G + NX
Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) tarkibiy qismlari:

Iste’mol (C)

• Tovarlar va xizmatlar uchun uy ho’jaliklarining jami sarf-harajatlari
• Uy bilan ta’minlanish harajatlari to’g’risida eslatma:
• Ijaradagilar uchun, iste’mol ijara to’lovlarini o’z ichiga oladi.
• Ijaraga beruvchilar uchun, iste’mol hisoblangan ijara to’lovini o’z ichiga oladi, uyni sotib olish yoki ipoteka to’lovlarini emas.

Investitsiyalar (I)

• Kelajakda boshqa tovarlar ishlab chiqarish uchun xizmat qiladigan tovarlar uchun jami harajatlarni o’z ichiga oladi.
• Bularga o’z ichiga oladi:
• Asosiy kapital (masalan: mashinalar, uskunalar)
• Inshoatlar (masalan: zavodlar, ofis binolari, uylar)
• Inventarlar (ishlab chiqarilgan lekin hali sotilmagan tovarlar)

Eslatma: “Investitsiya” qimmatli qog’ozlar va aksiyalar kabi moliyaviy mablag’lar haridini o’z ichiga olmaydi.