Ялпи ички махсулот статистикаси

Ишлаб чиқари усулида ЯИМни хисоблаш тартиби.

ЯИМни ишлаб чиқариш усулида хисоблаш учун бозор бахосидаги ЯИЧ қийматидан, оралиқ истеъмолни айриш,маҳсулот ва импортга соф солиқ қўшилади.

ЯИМ = ЯИЧ - ОИ + Мах.ва + Ипс - Мах ва Ип Суб

Махсулот ва импортга соф солиқ = Махсулот ва импортга солиқ - Махсулот ва импортга субсидия

Тақсимлаш усули - Ялпи ички махсулот (ЯИМ) кўрсаткичи тақсимлаш усули билан хисобланганда,қуйдаги формуладан қўланилади.

• Тақсимлаш усули - Ялпи ички махсулот (ЯИМ) кўрсаткичи тақсимлаш усули билан хисобланганда,қуйдаги формуладан қўланилади.
• ЯИМтак = ЯФ ва АД + МХ + И/Ч С- И/Ч суб-я
• Ишлаб чиқариш фаолиятидан олинадиган ялпи фойда ва аралаш даромадлар даромадлар(ЯФ ва АД)
• Меҳнат ҳақи (МХ)
• Ишлаб чиқариш ва ипнортга солиқ (И/Ч С)
• Ишлаб чиқариш ва ипнортга субсидия (И/Ч суб-я)

Ялпи ички махсулот ҳажми “пировард истеъмол харажатлар” усули билан аниқланади. Унинг қиймати охирги истеъмолни ташкил этувчи элементларнинг суммаси сифатида аниқлнади.

• Ялпи ички махсулот ҳажми “пировард истеъмол харажатлар” усули билан аниқланади. Унинг қиймати охирги истеъмолни ташкил этувчи элементларнинг суммаси сифатида аниқлнади.

1.Оҳирги истеъмол товарлари ва хизматларининг харид қилиш учун сарфланган харажатлар.(Яис)

• 2.Ялпи жамғарииш.(ЯЖ)
• 3.Соф экспорт.(Соф экс )

Пировард истеъмол харажатлар
ЯИМпро = Яис+ЯЖ + Соф экс + Стат фарқ

Масалан.

Мамлакат бўйича қуйдаги шартли маълумотлар келтирилган

(жорий бахода) млн.сўм

 

1.Асосий баҳоларда ишлаб чиқариш ….37054

2. Маҳсулотга солиқ ….3265

3.Маҳсулотга субсидия ….201

4.Оралиқ истеъмол ….18520

5.Иқтисодиётнинг ялпи фойда ва аралаш даромад ….8075

6.Мехмат ҳақи ….9342