Y. R. Toshmatov, Sh. A. Sulaymonov, G’. O. Mamajanov Namangan-2017

Geografik tarqalishi
.
G’arbiy Zakavkaziyada 400 - 1000 m 
balandliklardagi o’rmonlarda o’sadi. Krasnodarda o’stiriladi. 
Mahsulot tayyorlash
.
Ildizpoya va ildizi bahorda o’simlik gullaguncha 
kavlab olinadi, tozalab yuvib, qirqib ochiq yerda quritiladi. 
Mahsulotning tashqi ko’rinishi
.
Tayyor mahsulot ildizpoya va ildiz 
bo’laklaridan iborat. Tashqi tomoni och qo’ng’ir, ichi sariq, yo’g’onligi 0,5 - 
4 sm, Ildizlari ingichka, egiluvchan, 30 sm gacha, d = 1 mm mahsulot 
achchiq, bir oz lovullatuvchi mazasi bor. 

---

65 
Kimyoviy tarkibi
.
Tarkibida 10 - 25% gacha steroid saponinlar saqlaydi. 
0,4% diostsin bor, gidrolizlanganda glyukoza, ramnoza va diosgenin 
sapogeniniga parchalanadi. 
R-D-glyukoza (L-ram)
2 
Diostsin (Diosgenin)
Ishlatilishi
. Preparatlari - Ateroskleroz va gipertoniya kasalliklarini 
davolashda ishlatiladi. 
Nastoykasi - o’t pufagi toshi va xolesistit, gepaxolesistit kasalliklarida 
qo’llaniladigan preparat “Xoleletin” tarkibiga kiradi. 
Diosgenin kortizon tipidagi garmonal preparatlarni sintez qilishda 
mahsulot sifatida ishlatiladi. 
Dorivor preparati
. Diosponin (tabletka). 
Nippon yamsi (ko’p shingilli yams) - Dioscorea nipponica. 
Farqi bargi keng yuraksimon, poyada ketma - ket joylashgan. Uzoq 
Sharqda o’sadi.