Xx asrda tunikasimon kiyim ancha o’zgarishlarga uchrasada, uning asosiy printsipi mato tanda ip bo’lib, ikkita buklanadi (elka qirqimisiz) va bosh uchun yoqa o’mizi kirqiladi

M U N D A R I J A
KIRISH……………………………………………………………..	2
1.1. Yoqaning kiyimdagi o’rni……………………………………………..	3
II. ASOSIY QISM…………………………………………………………	8
2.1. Yoqa turlari haqida ma’lumot………………………………………….	8
2.2. Yoqalarga ishlov berish………………………………………………..	21
2.3. Yoqa tikish ketma-ketligi……………………………………………..	27
III. XULOSA………………………………………………………………	28
IV. ADABIYOTLAR……………………………………………………	30

KIRISH
XX asrda tunikasimon kiyim ancha o’zgarishlarga uchrasada, uning asosiy printsipi - mato tanda ip bo’lib, ikkita buklanadi (elka qirqimisiz) va bosh uchun yoqa o’mizi kirqiladi. Bu davrga kelib, ulok - lastovitsa yoqa paydo bo’lib, Qashqadaryo xalqi va arablar kuylagida uchraydi. Ko’ylak etagi ochiq rangdagi, tor enli gazlama (30 - 40 sm) va yoniga ulanadigan klinkalardan iborat edi. Keyinchalik kiym detallari burchak ostida qirqila boshlandi.
O’zbek xalqining ilk yoqasi - tik yoqa bo’lib, yoqa o’miziga ensiz, to’g’ri to’rtburchak gazlama bulagi ulanadi. Bunday yoqalar hozirda ham xalatsimon kiyimlarda uchraydi. Bunday tik yoqa - rubaxalarda uchraydigan, ko’krakkacha ulanadigan plankasimon yoqaga taklid edi.
Yoqali kiyimlar bilan birgalikda, yoqasiz burchak qirqimli xalat va ko’ylaklar ham hozirda uchraydi.
Kiyim uzunligi tizzadan yuqori bo’lib, ular ostidan keng ishton - lozim kiyilib, ularning pochalari etikka tikib kuyilardi.
Mamlakatimiz mustaqillikka erishgandan so’ng, barcha jabhalar qatorida sanoat ishlab chiqarishida ham, jiddiy o’zgarishlar ro’y berdi. Jumladan, yengil sanoat korxonalarini qaytadan qurish, zamonaviy asbob – uskuna va mashinalar bilan jihozlash, ilg’or texnologiyalarni qo’llash, kam vaqt sarflab ko’p mahsulot ishlab chiqaradigan ishlab chiqarish oqimlarini qurish, ularni mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish kabi ishlar amalga oshirildi.
Ma’lumki, yengil sanoat tarmog’i aholini xalq iste’moli tovarlariga bo’lgan ehtiyojini qondirish uchun xizmat qiladi. Xalqimizni iste’mol tovarlariga: kiyim – kechak, charm – poyafzal, triotaj mahsulotlariga bo’lgan ehtiyojini qondirish uchun bejirim, zamonaviy modaga mos, raqobatbardosh mahsulotlarini ishlab chiqish zarur. Buning uchun esa, soha mutaxassislaridan kiyim tayyorlash jarayonini takomillashtirish, kiyim detallarini biriktirishning yelimlab ulash va payvandlab ulash kabi ilg’or usullarini texnologik jarayonlarida qo’llash, namlab – isitib ishlov berish va pardozlash jarayonlarini takomillashtirish borasida izlanish olib borishlari talab etiladi. “Yengil sanoat mahsulotlari texnologiyasi” fanining maqsadi – yengil sanoat korxonalarida, jumladan, tikuvchilik korxonalarida buyumlarni xom – ashyo holatidan tayyor mahsulot bo’lgunga qadar bo’lgan texnologik jarayonlar:
- gazlamalarni qabul qilish;
- bichish;
- tikish;
- namlab – isitib ishlov berish;
- pardozlash
bosqichlarida qo’llaniladigan barcha texnologik operatsiyalarni xususiyatlarini o’rganish, bilim va ko’nikmalarni hosil qilishdan iborat.
Ustki kiyim yon qirqimlarga ega bo’lib, ularning yoqa atroflari, eng va etak uchlari avralik gazlamadan rangi farqlanuvchi gazlama tasmasi bilan bezatilardi.
Ma`lumki, diniy marosimlarda kiyiladigan kiyimlarda qadimiy konstruktsiya va bezak usullaridan foydaniladi. Masalan, mullocha - ko’ylak, musulmon ko’ylak oq rangdagi tunikasimon, gorizontal yoqa o’mizli ko’ylak bo’lib, barcha yoshdagilar kiyishardi. Oliy tabaqaga tegishli kishilar choponlari qimmatbaho zar ip va tosh, marvaridlar bezatilar edi.
Qadimda erkaklar uchun ham ayollar uchun ham maxsus ichki kiyimlar bo’lmagan. Ichki kiyim sifatida yupqaroq ko’ylak va lozimlar ishlatilgan. Natijada ikki, uch yoki undan ham ortik ko’ylaklar ustma - ust kiyilgan. Uzun ko’ylak kiyish butun musulmon xotin - qizlariga xos xususiyatdir. Xotin-qizlar ko’ylaklari ularning yoshlariga qarab turlicha bo’lgan. Xotin - qizlarning eng ommaviy ko’ylaklaridan biri "elka yoqali" yoki "kiftaki" deb atalgan ko’ylakdir