Xususiyatlari



Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/48
Sana31.12.2021
Hajmi1 Mb.
#263370
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   48
Bog'liq
5774 ingliz va ozbek tillarida soz urgusining oziga xos xususiyatlari

'blossom,'body,  'holy.  O‘sha  davrda  mavjud  so‘zlarning  aksariyatini  bir  va  ikki 

bo‘g‘inli so‘zlar tashkil etardi. Shunga qaramay, ingliz tiliga lotin, grek va boshqa 

tillardan o‘zlashgan so‘zlar  va qo‘shimchalar  hisobiga ko‘p bo‘g‘inli so‘zlar  hosil 

bo‘ldi. Bu holat esa so‘z urg‘usi qo‘llashdagi chigalliklarga sabab bo‘ldi.

48

 

 



So‘z urg‘usi muammolarini o‘rganish o‘tgan asrdan beri umumiy va qiyosiy 

tilshunoslikning  dolzarb  masalalaridan  biri  bo‘lib  kelmoqda.  Leksik  urg‘uga 

nisbatan  yondashuvlar,  berilgan  ta’riflar  turlicha  bo‘lsada  ular  urg‘u  hodisasini 

yanada chuqurroq tahlil qilishga qaratilgan. 

 

Demak,  tillarda  so‘z  urg‘usining  hosil  bo‘lishida  to‘rtta  muhim  faktor 



mavjuddir: 

-tovushning asosiy toni; 

-zarb(talaffuz kuchi yoki intensivlik); 

-davomiylik (cho‘ziqlilik); 

-tovushning yuqori chastotasi; 

Albatta,  keltirilgan  omillarning  hammasi  urg‘uli  tillarning  barchasida  bir  paytda 

sodir  bo‘lmaydi.  Shundan  kelib  chiqqan  holda,  urg‘uni  fonetik  tabiatiga  ko‘ra 

tasniflash  muayyan  tildagi  leksik  urg‘u  hosil  qilishdagi  dominant  omilni  aniqlash 

orqali  belgilanadi.  Ingliz  va  o‘zbek  tillari  so‘z  urg‘usi  uchun  zarb  muhim 

                                                

47

ЗиндерЛ.Р. Обшаяфонетика. –Изд. ЛГУ. 1979. 



48

Robert S, Minkova D. English Words. History and Structure. –Cambridge.: Cambridge University Press, 2001. –

B. 167-168 



24 

 

ahamiyatga egadir. Shuning uchun ular dinamik urg‘uli til turkumiga mansub tillar 



hisoblanadi. 

 

Shunday qilib,  so‘z urg‘usi doirasida olib borilgan tadqiqotlar asosida tillar 



o‘rtasida  bir  necha  o‘xshash  va  farqli  jihatlar  aniqlandi,  so‘z  urg‘usi  yordamida 

dunyodagi  tillar  turli  tiplarga  ajratildi.Ingliz  va  o‘zbek  tillarini  so‘z  urg‘usi 

doirasida  qiyoslash  ham  bizga  har  ikkala  tildagi  fonetik  va  fonologik  o‘ziga 

xosliklar va o‘xshash jihatlarni yoritishga ko‘maklashadi.  




Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish