Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi



Download 5,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet275/406
Sana15.06.2022
Hajmi5,31 Mb.
#672888
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   406
Bog'liq
УМК Пул ва банклар 2021-2022 compressed (1)

 
Federal zaxira tizi
м
ining noras
м
iy tuzilishi. 
Federal rezerv Qonuni va boshka qonuniy xujjatldarni urgangan paytda biz FZTning ras
м
iy 
tuzilishi va 
м
onetar siyosatga tegishli qarorlarni ki
м
qabul qilishini ko’raм
iz. A
мм

qonunchilikdagi belgilangan faoliyat qarorlarni qabul qilinish tartibi va xuk
м
ronlikni xakikiy 
bulin
м
asini tulik kursat
м
aydi.
FZT yaratuvchilari 1913 yilda bu tizi
м
12ta aloxida o`zaro aloqador 
м
arkaziy bnklarni 
birlashtiruvchi butunlay no
м
arkazlashgan tizi
м
bulishi kerarkligi haqida fikr berishgan. 
Boshlangich rejada FZT foiz stavkalarini boshqarib, pul 
м
assasini nazoratini olib borishda 
iqtisodiyotni axvoliga u
м
u
м
an 
мa’sul eм
asligi belgilangandi. Keyinchalik FZT iqtisodni 
barqarorlashishiga javob bera boshladi va u bilan o`zini yagona 
мarkaziy bank bo’lib aylanishiga 
yorda
м
berdi. 
1913 yilda federal zaxira Qonuni 
м
ualliflari FZT 
м
onetar siyosatni boshqarishda faqat bitta 
instru
мent ya’ni FZTga kiruvchi banklarning diskont ssudalarini boshqarish orqali ishlatadi. Ochiq 
bozordagi operatsiyalarni ishlatilishi oxirgacha tushunasiz edi, chunki zaxira talablari Federal 
zaxira Qonuni bilan 
м
ustaxka
м
lanardi. Diskont ssudalar federal zaxira banklari va Federal zaxira 
Kengashi qarori bilan birgalikda berilardi, shuningdek ikkalasi ha
м
м
onetar siyosatni belgilashi 
м
u
м
kin. A
ммo, kengashning diskont stavkani «tekshirib tasdiqlash» qarori, shu siyosatni 
belgilashda viloyat banklari ustidan xuk
м
ronlik qilishga huquq berardi.
Buyuk Depressiya davrida qaytadan tiklangan FZT boshqaruv Kengashining 
м
arkazlashgan 
huk
м
i qonuniylashgan edi. Monetar siyosatning 2ta instru
м
enti tasarrufiga o`tdi, - ochiq bozordagi 
operatsiyalar va zaxira talablarining o`zgartirilishi. 1933 yildagi Bank tizi
м
i haqidagi Qonun 
FOMCga ochiq bozorni boshqarish i
м
konini, 1935 yildagi bank tizi
м
i haqidagi qonun esa 
boshqaruv kengashiga FOMCdagi ko`proq ovoz berishni va zaxira talablarini o`zgartirishga huquq 
berdi. 1930 yillardan boshlab FZT boshqaruv kengashi tasarrufiga 
м
onetar siyosatning barcha 
instru
м
entlari kirdi. So`nggi yillarda uning xuk
мi o’sib bordi. Kengash qarori bilan direktorlar 


332
federal zaxira banklari prezidentlari tayinlansada, ko`pincha a
м
aliyotda kengash viloyat banklari 
direktorlariga o’z noм
zodlarini (iqtisodchilarni) bank prezident lavozi
м
iga taklif etadiilar va 
direktorlar ha
м
shu taklif bilan qo`shiladilar. Bank prezidentining okladini belgilaganda vahxar bir 
bank byudjetini tekshirganda bos
hqaruv Kengashi qo’shiм
cha ravishda viloyat banklari faoliyatiga 
ha
м
ta’sir qiladi. 
Agar boshqaruv Kengashining huk
м
i shunday bo`lsa u xolda Federal konsultativ kengash va 
FZB egalari FZT tasarufidagi banklar a
м
aliyotda qanday huquqlarga ega? U
м
u
м
an xech qanday. 
FZT ishtirokchi banklari FZB aksiyalari egalari bo`lsa ha
м
ular uz 
м
ulkidan xech qanday foyda 
ko`r
м
aydilar. Birinchidan ular, FZT kancha daro
м
ad olganiga qara
мasdan yiliga 6%dan ko’p 
bo`l
м
agan dividentga ega. Ikkinchidan ular xususiy korporatsiya 
aksionerlaridan ko’ra FZTda
мulki qanday ishlatilishiga ta’sir qilм
aydilar. Uchinchidan odatda o`ta direktorlik joyiga faqat 
1tadan no
м
zod bank ishtirokchilar to
мonidan qo’yiladi, va shu noм
zodni ko`pincha FZB 
prezidenti tayinlaydi(uz navbatda boshqaruv Kengashi bilan tasdiqlangan). Natijada FZT bank 
ishtirokchilari ko`pincha siyosiy vaziyatdan chetlashtirilib real voqealarga ka
м
dan ka
м
ta’sir 
kursatadilar. Turtinchidan, Federal konsultativ kengashi uz no
м
idan kelib chiqib faqat 
м
aslahat 
berish i
м
koniga ega va FZT real faoliyatini boshqara olol
м
aydi. A
мм
o,FZT bank ishtirokchilari 
o`z 
м
ablag`iga huk
м
dor bo`la ol
м
asligiga qara
м
asdan ular FZTda asosiy ko`ri
м
sizgina bo`lsada 
o`rin egallaydilar. 
Federal zaxira tizi
м
i Bank ishtirokchilarning o`rni. 
FZT bank ishtirokchilari FZB aksionerlari bo`lsa ha
м
FZTga to`g`ridan to`g`ri faoliyatiga 
ta’sir etм
ay asosiy urini egallaydilar. Direktorlar kengashida ularning 6ta vakolatchilari xar bir 
FZBda nazorat funksiyasini olib boradilar. Qolgan 3ta direktorlar bilan ular FZB audit faoliyatini 
nazorat qiladilar. Diskont stavkani o`zgarishi bo`yicha takliflarga ovoz berish yo’li bilan, м
onetar 
siyosatni 
м
unozarasida ishtirok etishadi va xususiy sektorning vakili sifatida prezident va bank 
direktorlariga o`z fikrlarini bildirishadi. Shuningdek ular FZBning ishini ichidan ha
м
urganishadi. 
Shuning uchun ular Federal zaxiradagi vaziyatni xususiy sektor vakillari va siyosatchilarga 
tushuntirib berishlari 
м
u
м
kin. 
U
м
u
м
an olganda federal zaxira bank egalari ovozga ega bo`l
м
asa ha
м
, ular Federal zaxirada 
xususiy sektor talabi va xoxishlari bilan aloqani ushlab turishda 
м
uxi
м
o`rin egallaydilar.
FZTni hozirgi vaziyatda Vashingtondagi shtab kvartiraga va 12ta shaxarda filialarga ega 
мarkaziy bank deb ta’riflash joiz (Koluм
biya federal okrugi). Agarda FZTni barcha faoliyat 
turlarini a
м
alda Kengash boshqarsa, Kengashni ki
м
boshqaradi? Boshqaruv Kengash Raisi qonun 
bo`yicha uning faoliyatini nazorat qilish vazifasi yuklatil
м
agan bo`lsa ha
м
shu ishni FZT no
м
idan 
Kongress eki AQSh prezidentiga takdi
м
etadii. Shunindek boshqaruv Kengashi va FOMC 
м
ajlislarini kun tartibini belgilab beradi. Masalan, FOMC 
м
ajlislarida Kengash raisi 
м
onetar 
siyosat 
мasalasi bo`yicha birinchi bo’lib so`z boshlashi, unga konkret yo`nalishlariga ko`proq 
ta’sir kur
satilishi huquqi beriladi. Boshqaruv Kengashi raisining o`rni uni tashki kurinishi va 
shaxsiy sifatlari ha
м
rol uynaydi. Kengash raislari doi
мo qo’yilgan м
aqsadga erishuvchi kuchli 
sifatlarga ega shaxslar bo’lib xisoblanganlar. 
Boshqaruv Kengash raisining faoliyati 
м
utaxassis 
м
aslaxatchilar va iqtisodchilardan tashkil 
qilingan katta shtat ushlab qo’llab quvvatlaydi. Kengash uchun мa’luм
ot tuplab va uning uz 
echi
м
larini ishlab chikishdagi analitik tadkikotlarini olib borish bilan birgalikda, oli
м
lar shu bilan 
birga
м
onetar siyosatga ha
м
ayri
м
ta’sirni kursatadilar. Bundan tashqari boshqaruv Kengashining 
ayri
м
ishtirokchilari oldin 
м
utaxassis 
мaslaxatchilardir, shuning uchun raisning ta’siri kuchayadi 
va 4yillik 
м
uddatdan ko`proqa chuzilishi 
м
u
м
kin.

Download 5,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   406




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish