|
22-TEMA: SHAŃARAQ MUXADDES DÁRGAY.
Insandaǵı eń iygilikli pazıyletler, onıń dúnyaǵa kóz qarası, turmısqa bolǵan munasábeti dáslep shańaraqta qáliplesedi. Sol sebepli Prezidentimiz Islom Karimov ǵayratı menen mámleketimizde jas shańaraqlardı qollap-quwatlaw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan
keńkólemli jumıslar óziniń jaqtı nátiyjelerin berip atır.
Mámleketimiz basshıı ǵayratı menen turmısqa izbe-iz qollanıw atırǵan “Sociallıq qorǵawjılı ” Mámleketlik programması sheńberinde mámleketimizde shańaraqta medicinalıq mádeniyattı jáne de kóteriw, kem támiyinlengen, serfarzand shańaraqlarǵa anıq hám nátiyjeli sociallıq járdem kórsetiwdi keńeytiwge úlken itibar qaratilmaqda.
Mámleketimiz basshıınıń 2007 jıl 18 mayda qabıl etken “Jas shańaraqlardı materiallıq hám
ruwxıy qollap-quwatlawǵa tiyisli qosımsha ilajlar tuwrısında”gi pármanı málim bul baǵdarda za’ru’rli programması lamal bolıp xizmet etip atır.
Orınlarda jańa jumıs orınların ashılıp, jaslar kishi biznes hám isbilermenlikka aktiv jalb etilipatır. Jas shańaraqlarǵa óz biznesin shólkemlestiriwi ushın mikrokreditler, turaq-jay hám zárúr ruwzıger buyımları satıp alıwı ushın ipoteka hám tutınıw kreditleri ajratilmoqda. Usıwaqıtta sociallıq-ekonomikalıq máselelerdi sheshiwde jas shańaraqlarǵa ámeliy járdemberiw, sapalı tálim, medicinalıq, huqıqıy, informaciya, máslahát beriw boyınsha xızmetler kórsetiwdń nátiyjeli mexanizmları jaratılmaqda.
- Úy-ruwzıger jumısların jolǵa qoyıwda, ózbetinshe miynet iskerligimizni baslawda
mámleketimiz basshıı tárepinen biz, jaslarǵa kórsetilip atırǵan ǵamqorlıqtıń áhmiyeti úlken
bolıp atır ,- deydi paytaxtımızdanıń Sobir Rahimov rayonında jasawshı Miravaz Abdullayev.- Bunday miyir-itibar ushın Prezidentimiz Islom Karimovdan júdá minnatdarmiz.
23-TEMA: ANALARDI ARDAQLAW.
Báhár — bayramlar menen baslanadı. Ko'klemniń ekinshi háptesinde — 8 marttı nıshanlaymız. Al, munis analarimiz, hayal-qızlar bayramını belgilewimizdıń sebebi nede? Nege hayallar bunchelik ullılanadı? Tap sol kúni dúnya hayalları bayram etedilarmiyoki… Bul sorawlarǵa juwap tabıw ushın tariyxga názer tashlaymiz. Maǵlıwmatlarǵa kóre, «hayal» arabsha sóz bolıp, «oila» kaliması menen túbirles bolıp tabıladı. Biraq 8 martǵa salıstırǵanda «hayal» sózi emes, bálki hayal-qızlar degen sóz keń qollanıladı.
Bul kún ótken zamanına názer taslaytuǵın bolsaq, hayal-qızlar bayramı olardıń óz huqıqları ushın gúresiw kúniden kelip shıqqanına gúwa bolıwımız múmkin. Yaǵnıy, 1857 jıl 8 martkúninde Nyu-Yorkning poyafzal hámde tigiw fabrikası jumısshı hayal-qızları mani festga jıynaladılar. Olar 10 saatlıq jumıs kúni, jarıq hám qurǵaqlay jumıs bólmeleri hámde eradamlar menen birdey is haqı alıwların talap etip shıǵadılar. Tap sol kúnde Nyu-Yorkdagi júzlegen hayallar kórsetiwlarǵa shıǵıp, saylash huqıqını da talap etediler. Sebebi sol payıtlarda júdá kem is haqı alıwshı hayallar kúnine 16 saat islegenler.
Er adamlar bolsa hár qıylı shıǵıwları arqalı 10 saatlıq jumıs kúnin qolǵa kirgizgenler. 8martdaǵı tap sol waqıyadan keyin hayallar shólkemi dúziledi hám birinshi ret hayal-qızlaroǵan aǵza boladılar. Biraq bul kún birinshi ret 1891 jıl 19 martda Avstriya, Daniya,Germaniya hám Shveytsariyada hayal-qızlar bayramı sıpatında nıshanlandi. Solda millionnan artıq er adam hám hayallar mani festlarda qatnasadılar. Saylash hám jaylardıbasqarıw huqıqıdan tısqarı, hayallar er adamlar menen bir qatarda teń haqılı bolıwǵaháreket etediler.
1910 jıl Kopengagenda ótken xalıq ara konferentsiyada 8 mart sánesin xalıq ara hayal-qızlar kúni sıpatında belgilew usınısı kóterildi. Sonnan keyin kóplegen mámleket hayallarınıń jámiyette aktivlashuvi baslanadı. Olar jarlılıqqa qarsı, miynet huqıqına, húrmetine ıyelew,tınıshlıq ushın gúres júrgizediler.
Rossiyada bolsa xalıq ara hayal-qızlar kúni birinshi ret 1913 jıl Peterburgda bayram etildi.Rossiya Dumasiga hayallar mashqalası boyınsha arza berildi hám húkimet aǵzaları 1913 jıl 2 martda bir yarım mıń xalıqdı jılawlap, bul máseleni sheshiwge ruxsat berdi. Ol jaǵdayda hayallardıń saylash huqıqı, analıqtı mámleketlik tárepinen támiyinlew hám qorǵaw máseleleri kórip shıǵıldı. Keyingi jılda bolsa Evropanıń kóplegen mámleketlerinde hayallar urısqa qarsı kórsetiwler shólkemlestiriledi. .
1917 jıl fevral ayınıń sońǵı ekshembide Rossiya hayalları «Nan hám tınıshlıq» uranı stında kóshege shıqtılar. Tórt kúnden keyin bolsa Nikolay II hayallarǵa saylash huqıqını beriwdi wáde etdi. Bul kún Yulian jılnamasında 23 fevral hámde Grigorian jılnaması boyınsha 8 martda nıshanlana baslandı.
8 mart xalıq ara hayal-qızlar kúni 1965 jıldan baslap dem alıw kúni dep belgılendi. Sol kúnde húkimet saltanatlı ilajlarda hayallarǵa salıstırǵanda mámleketlik siyasatınıń ámelge asırıpatırǵan jumısları tuwrısında esabat bererdi. Az-azdan xalıq ara hayal-qızlar kúni hayallardıńóz huqıqların talap etkenlikleri ushın emes, bálki olardı qádirlew, húrmet etiw hám izzetlew kúni sıpatında nıshanlana baslandı
.
Do'stlaringiz bilan baham: |
