Birinchi daraja inert (past). Ushbu darajadagi shaxslar pragmatik maqsadlarga erishishdan manfaatdor, hodisalarni va odamlarni baholash mezonlari shaxsiy daromad olish imkoniyatidir. Ular ishni mustaqil ravishda rejalashtirish, tashkil etish va amalga oshirishni bilmaydigan odamlarning fikrlarini tinglashadi, jamoaning yoki guruhning ishlariga befarq bo'lmagan tashabbusning yetishmasligi, xudbinlikka moyilligi va atrofdagi haqiqatga befarqlik bilan tavsiflanadi. Ular ijtimoiy ahamiyatga ega bo'lgan tadbirlarda o'zlarining ishtirokini shaxsiy va kasbiy rivojlanish bilan bog'lamaydilar.
Ikkinchi daraja reproduktiv (o'rta). Ushbu darajaga tor burchli majburiyat va javobgarlik motivlarining ustunligi bilan ajralib turadigan shaxslar kiradi. Ular faoliyatda mustaqillik past, intizomli, ijro etuvchi, ammo tashabbuskor emas. Ular hayotga, masalan, ta'lim muassasasi hayotiga qo'shilish usuli sifatida ijtimoiy ahamiyatga ega tadbirlarda o'zlarining ishtirok etishlarini biladilar.
Uchinchi daraja (yuqori) samarali. Ushbu darajadagi shaxslar o'z taqdirini o'zi belgilash va takomillashtirish motivlari mavjudligi, to'siqlarni yengib o'tish istagi bilan ajralib turadi. Ular faoliyatida ijodkorlik va tashabbuskorlikni namoyon etishadi, bu boshqa odamlar uchun foydali ish qilish istagi, o'z bilim va ko'nikmalarini qo'llashning turli usullarini o'zlashtirish istagi bilan bog'liq, ish jarayonida mustaqil qaror qabul qilishga qodir, o'z-o'zini tanqid qiladigan, o'ziga va boshqalarga talabchan. Ular ijtimoiy ahamiyatga ega bo'lgan tadbirlarda ishtirok etish xususiyatlarini shaxsiy va kasbiy rivojlanishi bilan bog'liq deb hisoblaydilar. Shunday qilib, ijtimoiy faollik shaxsning ijtimoiy jarayonlarda ishtirok etishga va atrofdagi ijtimoiy sharoitlarni o'zgartirishga qaratilgan ongli faoliyatidir.
3.Xotin-qizlar ijtimoiy faolligiga ta'sir etuvchi axloqiy komponentlari
Qizlarning asl tabiati – bu nozik, mehr-oqibat, yumshoqlik, samimiylikdir. Biroq, go'daklarda mavjud bo'lgan ushbu yaxshi fazilatlar beqaror bo'lib, ularni qo'llab-quvvatlash va kuchaytirishga muhtojdir. Ota-onalar farzandidagi ushbu tug'ma mehrni saqlash va rivojlantirish uchun harakat qilishlari, qizlarga fe'l- atvorining salbiy ko'rinishlariga qarshi kurashish vositalarini topishi va "vijdon" deb nomlangan zarur sifatni shakllantirishlari kerak. Ushbu yo'lda qizlarning oilasida qabul qilingan tan olish donoligi asosida olib boriladigan milliy va diniy ta'lim yordam berishi mumkin. Bu chaqaloqning ma'naviy hayotini to'g'ri shakllantirish uchun kalit bo'ladi.
Nimadan boshlash kerak? Milliy qadriyatlar va dinga asoslangan holda ta'limni qanday boshlash kerak?
Milliy qadriyat va diniy ta’lim madaniyat tarzida qizlarda bo'lgan barcha yaxshi fazilatlarini shakllantirishning kalitidir: mehr-oqibat, rahm-shafqat, hamdardlik, tavba, o'zaro yordam, achinish, uyalish, yaxshiroq bo'lishga intilish va boshqalar.
3-4 yoshli chaqaloq allaqachon yaxshilik va yomon tushunchalariga ega ekanligini unutmang. Siz ularni faqat qizlar uchun qulay, maqbul shaklda taqdim etishingiz kerak.
Diniy ta'limni qizlarga boshqa yo'l bilan tushuntirib bo'lmaydigan ba'zi bir fundamental masalalarni hal qilish vositasi sifatida tushuntiring: "yaxshilik" va "yovuzlik" toifalari, dunyo yaratilishi, hayot mazmuni va boshqalar.
iniy e'tiqod bu — inson irodasidan yuqori turgan zotga iymon keltirish, undan madad olish, asotiriy voqea – hodisalarning takror sodir bo‘lishi va unga daxldorlik hamda muayyan tasavvur, aqida muqaddas kitob, payg’ambar, avliyo va xokazolarga ishonch demakdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |