Xorijiy mamalakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik

Fors ko’rfazi mamlakatlarini Doing Business reytingi bo’yicha o’rni (2014-yil) 

 

Mamlakatlar 

O’rni 

Singapur 

1 

Yangi Zellandiya 

2 

Gonkong Xitoy 

3 

BAA 

22 

Saudiya Arabistoni 

49 

Qatar 

50 

Bahrayn 

53 

Ummon 

66 

Quvayt 

86 

Manba: www.doingbusiness.org rasmiy saytining ma’lumotlari asosida tayyorlangan. 

 

---

36 

 

 

Jadvaldan ko’radigan bo’lsak 2014-yilda Saudiya Arabistoni doing business 

reytingi bo’yicha 49-o’rinda turibdi. Bu reytingni yuqori uchligini Singapur, Yangi 

Zellandiya va Gonkong mamlakatlari egallagan. Mintaqa mamlakatlari orasida bu 

ko’rsatkich  bo’yicha  BAA  22-o’rinda  tursa  undan  keyin  Saudiya  Arabistoni  49-

o’rinda  turibdi.  Doing  business  reytingi  ham  bir  nechta  ko’rsatkichlar  bo’yicha 

baholanadi,  xususan,  biznes  yuritish  yengilligi  ko’rsatkichi,  korxonalarni 

ro’yxatdan o’tkazish, elektr tarmoqlariga ulanish, mulkni ro’yxatdan o’tkazish va 

xalqaro  savdo  kabi  ko’rsatkichlar  bo’yicha  mamlakatlarda  investitsion  faoliyat 

bilan  shug’ullanish  imkoniyatlari  baholanadi.  Saudiya  Arabistoni  mamlakatda 

biznes yuritish ko’rsatkichi bo’yicha 49-o’rinda tursa Qatar, Bahrayn, Quvayt kabi 

mamlakatlar undan keyingi o’rinlarni egallagan. Korxonalarni ro’yxatdan o’tkazish 

ko’rsatkichi  bo’yicha  esa  Saudiya  Arabistoni  109-o’rinda,  qurilish  olib  borishga 

ruxsat olish(21), elektr tarmoqlariga ulanish(22), mulkni ro’yxatdan o’tkazish(20), 

kredit olish(710, xalqaro savdo(92), kelishuv ijrosini ta’minlash bo’yicha esa 108-

o’rinda  turibdi.  Saudiya  Arabistonida  investitsion  faoliyat  bilan  shug’ullanish 

uchun bir qancha imkoniyatlar yaratilgan.  

Bugungi  kunda  mamlakatda  sanoat  tarmoqlarining  rivojlanishida  va 

eksportbop  mahsulotlar  ishlab  chiqarishda  asosiy  ulush  6  ta  iqtisodiy  sanoat 

hududlariga to’g’ri keladi. Saudiya Arabistoni Bosh investitsiya boshqarmasining 

(SAGIA)  ma’lumotiga  ko’ra,  2020-yilga  borganda  tashkil  qilingan  6  ta  yirik 

iqtisodiy  sanoat  hududlarida  ishlab  chiqarilayotgan  sanoat  mahsulotlarining 

miqdori  150  mlrd  AQSh  dollarini  tashkil  qilishi  va  1,3  mln  ishchi  kuchi  ushbu 

hududlarda  faoliyat  olib  borishi,  hamda  ushbu  sanoat  hududlaridagi  ishlab 

chiqarilayotgan  sanoat  mahsulotlarining  miqdori  mamlakatning  yalpi  ichki 

mahsulotida  asosiy  ulushni  va  aholi  jon  boshiga  o’rtacha  125,625  rial  (33,4  mln 

dollar) daromadni tashkil qilishi taxmin qilinmoqda

21

.  

Saudiya  hukumati  energetika,  suv  ta’minoti,  telekommunikatsiya, 

avtomobilsozlik,  kemasozlik  va  transport  sohalariga  to’g’ridan-to’g’ri  xorijiy 

sarmoyalarning ko’lamini oshirish ga harakat qilmoqda. 

                                                           

21

 

Saudi Outlook-2013, All sectors report Saudi Arabia 2013. 

 

---

37 

 

  

Manba: www.gccstat.org FKADHK tashkilotining rasmiy ma’lumotlari asosida muallif tomonidan tayyorlangan.