Xorazm viloyat pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

O`yin texnologiyalari
O`yin, mehnat va o`qish inson faoliyatining asosiy turlaridir.O`yin ijtimoiy tajribani qayta yaratish va o`zlashtirishga qaratilgan faoliyat turi bo`lib, u orqali insonning o`z- o`zini boshqarish ko`nikmalari rivojlanadi. O`yin shunday faoliyatki, uning natijasigina emas, balki jarayonning o`zi ham insonga zavq bag`ishlaydi. O`yin faoliyati ijod uchun imkon beradi, his- tuyg`ularni kuchaytiradi.
Mashg`ulot jarayonida o`yin ta’lim oluvchilarni o`quv jarayoniga undovchi vosita vazifasini bajaradi.Bunda:
-ta’lim maqsadi o`yin sharti sifatida qo`yiladi;
- o`quv faoliyati o`yin qoidalariga bo`ysinadi;
- o`quv materiali o`yin orqali taqdim etiladi;
-bellashuv elementi olib kiriladi;
- didaktik masalaning yechilishi o`yin natijasi bilan bog`lanadi.
O`yinlar qoidasi “qat’iy” yoki “qat’iy bo`lmagan”, oldindan qabul qilingan yoki o`yin davomida tuziladigan bo`lishi mumkin.


O`quvchi o`zi o`rganishi kerak, aks holda unga hech kim hech narsani o`rgata olmaydi;
O`qituvchi o`quvchilarga bilimlarni “kashf qilishga” yordam beradigan jarayonni tashkil qiladi;
Bilim borliqdan ko`chirilgan nusxa emas, uni odam shakllantiradi.
O`qituvchi-Kasbiy bilim,ko`nikma,malaka,mahoratini oshirib borib,bu maqsadlar uchun zarur sharoitlar yaratib, motivlarni qondiruvchi,raqobatbardoshlikni ta`minlovchi, ta`lim mazmunini to`liq va samarali bajarish orqali maqsadlarni amalga oshiruvchi.
O`quvchi-Pedagogik texnologiyaning asosiy iste`molchisi, o`qituvchi rahbarligida bilimlarni o`zlashtirish, ta`lim-tarbiya olish, mustaqil fikrlash va ishlashga o`rganishi jarayonida yuqori natijalarga erishishi orqali asosiy maqsadni amalga oshiruvchi.
Ta`lim-tarbiya jarayonida asosan o`quvchilarda ta`lim olish motivlarini, ularning turli yo`nalishdagi qobiliyat va qiziqishlarini oshiradigan, biror kasbga moyilliklarini ko`rsatadigan didaktik o`yinlardan foydalaniladi.
Didaktik o`yinlar nazariy, amaliy, jismoniy, rolli, ishchanlik va boshqa yo`nalishlar bo`yicha turlarga ajratiladi. Hozirda kompyuter vositasidagi didaktik o`yinlar alohida o`ringa ega bo`lib bormoqda. Didaktik o`yinlar o`quvchilarda tahlil qilish, mantiqiy fikrlash, tadqiq qilish, hisoblash, o`lchash, yasash, sinash, kuzatish, solishtirish, xulosa chiqarish, mustaqil qaror qabul qilish, guruh yoki jamoa tarkibida ishlash, axloq-odob o`rgatish, nutq o`stirish, til o`rgatish, yangi bilimlar o`rgatish va boshqa faoliyat turlarini rivojlantirishga yo`naltirilgan o`yinlarga ajratiladi.
Didaktik o`yinlarni amalda qo`llash shart-sharoitlari
Didaktik o`yinlarni tanlashda ishtirokchilarning yoshi, bilimi va tarbiyalanganlik darajasi hisobga olinadi. Har bir didaktik o`yin mashg`ulotlariga o`ziga xos xavfsizlik talablari qo`yiladi. Bu xavfsizlik talablariga to`liq rioya qilinishi har bir o`qituvchining doimiy e`tiborida bo`lishi lozim.
Bundan tashqari har bir didaktik o`yin uchun sarflanadigan vaqt miqdorini to`g`ri belgilash va unga rioya qilishning o`ziga xos asoslarini bilish va darsning maqsadiga muvofiq qo`llash talab qilinadi.