Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI 
–
9/2020
241
экиш олдидан ўтказиладиган агротехник тадбирларни айниқса шўр ювилгандан ёки яхоб 
суви берилгандан сўнг, чизиллаш, бароналаш, молалаш даврини узайишига, унинг аэрация 
қисмида (20
-30 
см) оптимал иссиқ ҳароратни тўпланиши ва ниҳоят ғўза уруғи экиш вақтини 
кечикишига; иккинчидан, тупроқ юзаси экилгандан кейин баҳорги ёғин
-
сочинлар «физик 
етилганлик» даражаси кўрасатгичида юмшатилмаса дарҳол кучли қатқалоқланиш 
хусусиятига эга бўлади, бу эса унувчи уруғ учун ёки
ёш ниҳол учун катта хавф тўғдиради:
учинчидан, бу тупроқлар шўрланишга мойил ҳисобланади ва 50 (75) см чуқурликдан бошлаб 
сувда эрувчан тузлар заҳираси мавжуд; тўртинчидан, республикамизнинг барча 
суғориладиган тупроқларидан фарқли
ўлароқ бу тупроқлар сингдириш сиғимида натрий 
миқдори кўпроқ
бўлади (5% ва ундан ортиқ) бу эса салбий физик
-
кимёвий ва физик механик 
хусусиятларни вужудга келишига сабаб бўлади; бешинчидан, мазкур тупроқларнинг 
вертикал профилида айрим ҳолларда механик таркибнинг сезиларли аламашиниши сув
-
озиқа
-
ҳаво режимини ҳам ёмонлашувига олиб келади
[3]. 
Тадқиқотлар тақир
-
ўтлоқи тупроқлар шароитида олиб борилган бўлиб, Сабзавот
-
полиз 
экинлари ва картошкачилик илмий
-
тадқиқот институтида ишлаб чиқилган услублардан 
фойдаланилди. Олинган маълумотларнинг аниқлиги ва ишончлилиги умумқабул қилинган 
Б.А.Доспеховнинг кўп омилли услуби ёрдамида математик
-
статистик таҳлил қилинди. 
Помидордан юқори ҳосил олишнинг тупроқ
-
иқлим шароити ва минерал ўғитлар меъёрига 
боғлиқлик технологияси ишлаб чиқилган.
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ:
 
1. Зокиров Х.Х., Нормуратов О.У. Помидордан экологик тоза маҳсулот етиштиришда молдситим ва 
экоситим биопрепаратларининг самарадорлиги // Хоразм Маъмун академияси ахборотномаси. Хива 
-
2018 йил 
№1, 47
-51 
бетлар.
2. Мусаев О., Ибодуллаева Д., Алтибаева Д. Помидордан экологик тоза маҳсулотлар етиштиришда 
минерал ўғитларнинг нисбати //
“Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши соҳасига замонавий ресурстежамкор 
агротехнологияларни жорий этиш ва улардан фойдаланиш тизимини такомиллаштириш” мавзусидаги 
республика илмий
-
амалий конференция маърузалари тўплами. I
-
жилд. 2018 йил 285
-
288 бетлар.
3. Нормуратов О.У. Сурхондарё вилояти тупроқ
-
иқлим шароитида помидорнинг “Заковат” навини 
етиштириш агротехникаси // Хоразм Маъмун академияси ахборотномаси. Хива 
-
2018 йил №4, 57
-
59 бетлар.