Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

 
 
Қора
 
кишмиш нави.
Маҳаллий нав. 1959 йилдан Республика бўйича Давлат 
реестрига киритилган. Ўрта Осиёда эртапишар навлар орасида истеъмол қилиш 
учун энг яхши нав ҳисобланади. Бу навнинг тупи баланд бўлиб, новдалари 
йирик, тез ўсади. Касаллик ва зараркунандаларга кам чидамли, церкоспориоз ва 
ун
шудринг билан тез зарарланади. Узумни узиш вақтида қанд миқдори 24
-26% 
га, кислоталилиги эса 1,5
-
1,8 г/л ни ташкил этади. Узум боши катта, ўртача 
оғирлиги –
172 г. Шакли цилиндр конуссимон, ғовак, баъзан зич, ранги қора, эти 
сершира, майин. Ҳосилдорлиги –
2
80,8 ц/га, энг юқори ҳосилдорлиги –
358,4 ц/га 
ни ташкил этади.
 
 
Оқ кишмиш
нави
. Ўзбекистон бўйича районлаштирилган. Гули икки жинсли. 
Оқ кишмиш ўрта муддатларда пишадиган навлар қаторига киради, пишиш 
даврини бошланиши –
20-
28 июль
. 
Тўлиқ етилиши –
8-
17 сентябрь. Юқори 
ҳосилли навларга киради. Истеъмол даврларида қанд моддаси 18
-19%, 
кислоталилиги 7
-
8 г/л. Ер ток тизимида
ҳосили –
200-
250 ц/га боради, оддий тик 
симбағазларда –
130-
160 ц/га. Узум бошининг ўртача оғирлиги –
153 г. Бу нав 
асосан қуритиш учун фойдаланилади. Бу навдан бедана, сабза, сояги, сабза 
штабелли тайёрланади. Қуритиш
учун қанд –
24-
26%, кислоталилиги –
4-
5 г/л. 
Совуққа чидамлилиги бўйича нав шарқ гуруҳининг маҳаллий навлари қаторида 
туради.
 
 
Зарафшон кишмиш нави
. 
Академик М.Мирзаев
номли
боғдорчилик, 
узумчилик ва виночилик илмий
-
тадқиқот институтида селекционер олимлар 
К.М. Смирнов ва А.Ф. Герасимова томонидан Каттақўрғон ва Бедона навларини 
чатиштириш йўли билан чиқарилган. Ўртапишар нав (сентябрнинг боши). Барги 
йирик думалоқ шаклда, беш бўлакли. Гули қўшжинсли. Узум боши ўртача 
йирик, цилиндр шаклида, зичлиги ўртача. Ғужумлари овалсимон шаклда, оч 
яшил, тўлиқ пишганда сариқ рангда (5
-
6 г)
. 
Узум бошининг оғирлиги 300
-
350 г.
Пўсти юпқа, эти тиғиз сершира, хуштаъм. Тўлиқ пишганда қандлилиги 22
-24%, 
кислоталиги 4 г/л. Ҳосилдорлиги 160
-
200 ц/га, тупи кучли ўсувчи.