Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

 
2-
расм. Хизматлар ҳажмининг прогноз кўрсаткичлари (млрд.сўм) 
 

---

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOM
А
SI 
–
12/2020 
84
Тузилган моделдаги ўзгарувчилар коэффициентлари асосида ҳар бир омил қийматининг 
қўшилган бир бирлиги ҳисобига натижавий омил қийматининг қанчага ўзгаришини баҳолашимиз 
мумкин бўлади. Жумладан, яшаш ва овқатланиш хизматлари ҳажмини қўшимча 1 млрд. сўмлик кўчмас 
мулкка киритилган инвестициялар хизматлар 160 млн. сўмга, уй
-
жой фонди умумий майдонининг 1 
млн. м
2
га ортиши 6,6 млрд. сўмга, аҳоли жон бошига тўғри келадиган реал умумий даромадларнинг 
1000 сўмга ортиши 1,636 млрд. сўмга ортишига ҳамда аҳоли жон бошига ўртача тўғри келадиган 
хизматлар ҳажмининг 1000 сўмга ортиши натижавий кўрсаткични 1,2 млрд. сўмга пасайишига олиб 
келади.
Юқоридаги омилли боғланишлар асосида уй
-
жой коммунал хизматлари соҳасининг ривожланишида 
энг муҳим деб топилган омил кўрсаткичларининг натижавий кўрсаткич ҳисобланган уй
-
жой коммунал 
хизматлари соҳаси томонидан кўрсатилган ялпи хизматлар ҳажмига таъсири асосидаги ривожланиш
сценарийси ишлаб чиқилди.
Асосий эндоген омилга таъсир этувчи экзоген омилларнинг вақт омили билан боғланган келгуси 
5 йилдаги прогноз кўрсаткичлари ҳам яқин келажакда барқарор ўсиш тенденциясига эгалигини ҳамда 
тузилган ўзгариш қонуниятлари (трендлари) моделлари адекватлигини кўришимиз мумкин. 
 
Уй
-
жой коммунал хизматлар соҳасида фаолият самарадорлигининг таъминланиши жараёнларни 
ташкил этилиши кетма
-
кетлиги ҳамда жараёнда иштирок этувчи субъектлар ўртасидаги 
муносабатларнинг тўғри ташкил этилишига кўп жиҳатдан боғлиқ.
Тадқиқот давомида хизматларни “ишлаб чиқариш
-
истеъмол” жараёни иштирокчиларининг 
самарали алоқалари ҳисобига хизматлар сифатини оширишни таъминлаш йўналишидаги уй
-
жой 
коммунал хизматлари ҳаётийлик даври модели ишлаб чиқилди ва ушбу моделни амалиётда қўллаш 
тавсия этилади (3
-
расм).
Уй
-
жой коммунал хизматлари ҳаётийлик даври модели соҳадаги ишлаб чиқариш ва истеъмол 
жараёнидаги ёпиқ муносабатларни ўз ичига олади. Ушбу модель
бўйича ҳаётийлик даври 
истеъмолчиларнинг хизматларга бўлган эҳтиёжининг
мунтазам мониторингига асосланган “хизматлар 
маркетинги” жараёни билан бошланади ва аниқланган эҳтиёж “хизматларни лойиҳалаш” жараёнини 
ташкил этиш учун асос ҳисобланади.
“Хизматларнинг техник таъминоти” босқичида хизматларни амалга ошириш учун зарур бўлган 
воситаларни танлаб олиш билан кейинги “хизмат кўрсатиш жараёнини ишлаб чиқиш” босқичида 
хизматларни амалга ошириш жараёнида танланган воситалардан фойдаланиш кетма
-
кетлиги 
шакллантирилади
.
“Хизматларни шакллантириш” босқичида зарурий воситаларни белгиланган кетма
-
кетликда 
жараёнга киритиш орқали хизматлар яратилади ҳамда “Хизматларнинг истеъмолчи талабларига 
мослиги назорати” босқичида яратилган хизматларнинг сифати режалаштирилган сифат даражасига 
таққослаш асосида назорат қилинади. “Хизматларнинг ташкилий таъминоти” босқичида хизматларни 
яратиш жараёнида қатнашувчи ижрочилар танлаб олинса, “Истеъмолчини хизматлар қабул қилиш 
жараёнига киритиш” босқичида истеъмолчилар хизматларни
қабул қилишга тайёрланади. 
“Хизматларни истеъмолчи томонидан қабул қилиниши” босқичи истеъмолчининг бевосита жараёнга 
кирганлигини белгилайди.