Xondamirning “Makorim ul-axloq” asarida Navoiy shaxsiyati va ijtimoiy faoliyatiga doir qarashlar



Download 2,92 Mb.
bet3/3
Sana01.08.2021
Hajmi2,92 Mb.
#134954
1   2   3
Bog'liq
Navoiyshunoslik must ish 1

qilish,osoyishtaligini saqlash,emas,balki umumlashtirilgan holda so’z yuritilgan.Unda podshohning mamlakat va xalq oldidagi burch va vazifalari-adolatli bo’lish,mulkni obod qilish,osoyishtaligini saqlash,fuqarolarni himoya qilish belgilangan.Shuning bilan birga podshohning bu vazifalarini bajarish o’rnida adolatsizlikka yo’l qo’ygani,aysh-ishratga berilgani,kecha-kunduz fisq-fujur – yaramas ishlar bilan band bo’lgani kabilarga e’tibor qaratilib,bu hol podshohlikdan kuzatilgan asosiy maqsaddan uzoq ekanligi alohida uqtiriladi va bu yo’ldan qaytib,adolatli bo’lishga da’vat etiladi.Maqolotning oxirida ya’ni ikkinchi qismida esa Shohi G’oziyning adolati mavzusida bir hikoyat keltirilgan.Hikoyatda Shohi G’oziy adolatliligi bilan xurmat qozongan podshoh sifatida talqin qilingan.

  • qilish,osoyishtaligini saqlash,emas,balki umumlashtirilgan holda so’z yuritilgan.Unda podshohning mamlakat va xalq oldidagi burch va vazifalari-adolatli bo’lish,mulkni obod qilish,osoyishtaligini saqlash,fuqarolarni himoya qilish belgilangan.Shuning bilan birga podshohning bu vazifalarini bajarish o’rnida adolatsizlikka yo’l qo’ygani,aysh-ishratga berilgani,kecha-kunduz fisq-fujur – yaramas ishlar bilan band bo’lgani kabilarga e’tibor qaratilib,bu hol podshohlikdan kuzatilgan asosiy maqsaddan uzoq ekanligi alohida uqtiriladi va bu yo’ldan qaytib,adolatli bo’lishga da’vat etiladi.Maqolotning oxirida ya’ni ikkinchi qismida esa Shohi G’oziyning adolati mavzusida bir hikoyat keltirilgan.Hikoyatda Shohi G’oziy adolatliligi bilan xurmat qozongan podshoh sifatida talqin qilingan.
  • Ko’rinadiki,Alisher Navoiy insonning ma’naviy-ma’rifiy jihatdan komillikka erishuvi bilan bog’liq bo;lgan ko’pgina masalalarni qalamga oladiki,ular insonning ijtimoiy hayotdagi vazifa va burjlarini talab darajasida ado etishiga ham ijobiy ta’sir etadi.Shuning uchun “Hayrat ul-abror”dagi maqolotlardan so’ng o’sha mavzularga dahldor bo’lgan kichik hikoya va masallarning keltirilishi ham bejiz emas.Chunki bu hikoyatlarda ham tarixiy shaxslar hamda badiiy to’qima timsollar qatnashar ekan,ular ijtimoiy toifalarning turli guruhlariga mansub shaxslardir: podshoh (Iskandar-14,Anushervoni odil-6,Sulton Muhammad Xorazmshoh-11,Shohi G’oziy-3,Bahrom-19),tasavvuf ahli (Ibrohim Adham-2,Boyazid Bistomiy-1,Shayx Iroqiy-9,Imom Fahr Roziy-11,Xoja Muhammad porso vaXo’ja Abu Nasr-20),xorkash (tikon teruvchi),dehqon,oddiy fuqaro-ikki yor,qone’ va boshqalar.

“Farhod va Shirin” dostonining boblar bo’yicha tavsifi


Download 2,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish