Xodimlarni boshqarish tizimi № Tizim osti tizimlar Boshqarish obyektlari

1.3-jadval
Xodimlarni boshqarish tamoyillari
Xodimlar bilan ishlashning umumiy
tamoyillari 
Xodimlar bilan ishlashning tashkiliy
tamoyillari 
Samaradorlik 
Konsentratsiya 
Ilg‘orlik 
Ixtisoslashtirish 
Istiqbollilik 
Muvoziylik (paralelnost) 
Komplekslilik 
Ixchamlik (adaptivnost) 
Tezkorlik 
Izchillik (preyemstvennost) 
Optimallilik 
Uzluksizlik 
Oddiylik 
Bir me’yorlilik 
Ilmiylik 
Texnologik birlik 
Ko‘p bo‘g‘inlilik 
Badastirlik (komfortnost) 
Avtonomlilik 
Boshqarishda kollegiallik 

---

Barqarorlik 
Ko‘p qirralilik 
Rejalilik 
Rag‘batlantirish 
Tanlash va joy-joyiga qo‘yish 
Samarali bandlik 
18 
Har bir tamoyil xodimlarni boshqarishning u yoki bu jihatini
takomillashtirishga xizmat qiladi, (1.3-jadval). Masalan, faollik
tamoyili korxona doirasidagi boshqaruv tizimining chet el yoki
mahalliy ilg‘or korxonalar boshqaruv tizimiga mos keladimi,
zamon talabiga javob beradimi yoki yo‘qmi, degan savolga
javob bersa, muvoziylik tamoyili esa xodimlar boshqaruvidagi
tezkorlikni oshiradi va hokazo.
Korxonada band bo‘lgan barcha 
xodimlar ikki toifadan iborat:
—
ishlab chiqaruvchilar yoki xizmat ko‘rsatuvchilar; 
—
boshqaruvchilar (rahbarlar, mutaxassis-menejerlar).
Xodimlarni, ya’ni inson omilini boshqarish 
quyidagi jihatlarni
boshqarishni o‘z ichiga oladi, 
(1.1-chizma). 
1.1-chizma.
 
Mehnat resurslarini boshqarish sxemasi
19 
Ishlab chiqarishni boshqarish tizimida mehnat resurslarini
boshqarish juda ham murakkabdir. Chunki, ishlab chiqarish
va boshqarish masalalari markazida odamlar-ishchilar,
mutaxassislar va rahbarlar turadi. Korxona maqsadiga erishish
va rejalarning bajarilishi faqat shular ishtirokida amalga oshadi.
Inson omilini hisobga olmaslik, insonga bepisandlik iqtisodda
kamsamaralikka va ishlab chiqarish samaradorligini pasayishiga
olib keladi. 
Inson omiliga e’tibor, odamlarga nisbatan jiddiy, mas’uliyat
bilan yondashish mehnat resurslarini boshqarishning bosh
g‘oyasidir. 
Xodimlar faoliyatini rejalashtirish 
— bu, inson omiliga,
ya’ni malakali mutaxassislarga bo‘lgan ehtiyojlarni oldindan
aniqlashdir. Bu jarayon uch bosqichdan iborat, (1.2-chizma). 
Mavjud
xodimlarni
baholash