Xizmatyozishmalar I

Diplomatik yozishmalar va ularning xususiyatlari.

Shaxsiy xatlar vazifasi va mazmuniga ko‘ra ikki turli bo‘ladi. Kundalik turmushda, asosan, oilaviy yoki do‘stona munosabatlarni ifodalovchi xat, maktub keng qo‘llanadi. Bunday xatlar rasmiy yozishmalardan hajmining cheklanmaganligi, shakliy mustaqilligi, matn mazmunining ichki kechinmalarga, hazil, qochiriq, gina, afsus, taklif, e’tiroz, minnatdorchilik kabilaming oddiy so‘zlashuv yoki badiiy uslubga yaqin ifoda shakliga xosligi bilan ajralib turadi.

Salomnoma xatlari, sevgi maktublari, do‘stlik va hamkorlik munosabati yuzasidan yoziladigan xatlar ana shunday erkin uslubda yoziladi. Shaxsiy xatning diplomatik yozishmalarga mansub turi ham mavjud. Bular yarim rasmiy tusda bo‘lib, ularda davlat boshliqlari, diplomatik xodimlarning shaxsiy va oilaviy hayotidagi yangiliklar, sovg‘a taqdim etish, minnatdorchilik bildirish, rasmiy uchrashuvlarda ko‘rsatilgan masalalarni hal qilishga qaratilgan iltimoslar bildiriladi. Yuqoridagi shaxsiy xatlardan farqli ravishda bunda adabiy til me’yoriga to‘la amal qilinadi. Telefonogramma orqali belgilangan joyga shoshilinch xabar matni yetkaziladi. Bunday matn bir nusxada tayyorlanadi, rahbar yoki mas’ul shaxs tomonidan imzolangach, tegishli joyga telefon orqali yetkaziladi. Telefonga chaqirilgan shaxs telefonogramma berilishi haqida ogohlantirilishi, u qabul qilishga tayyor bo‘lgach, qabul qiluvchi ulguradigan sur’atda yetkazuvchi tomonidan yozdirilishi lozim.

Matnning to ‘g‘ri qabul qilinganligiga ishonch hosil qilish uchun qabul qiluvchi matnni yetkazuvchiga qayta o ‘qib eshittirishi shart. Qabul qiluvchi telefonogrammaning berilish vaqti va sanasini, yetkazuvchining ismfamiliyasi, lavozimini qayd etadi.

Yetkazuvchi ham qabul qiluvchi haqida shunday ma’lumotlami yozib qo‘yishi lozim. Telegramma shoshilinch xabar yetkazishning juda qisqa va ixcham shaklidir. Xabar mazmunini ifodalovchi telegramma matni bosh harflar bilan ikki intervalda yozilishi kerak. Qo‘lda yozilgan taqdirda harflar yirik-yirik, so‘zlar aniq ko‘rinishi lozim. Matn tilida yig‘iq sodda gaplar, to ‘liqsiz gaplar ishlatiladi, tinish belgilari qo‘yilmaydi. Xabar bayonida to‘g‘ri ma’noli ixcham so‘zlardan, qisqartmalardan foydalaniladi. Bunday telegraf uslubida til birikmalari imkon qadar tejalishi talab qilinadi.

Telegramma matnida bo‘g‘in ko‘chirilishiga yo‘l qo‘yilmaydi, gaplar barcha qatorlarga xatboshisiz yoziladi. Kunlar va raqamlarni so'zlar bilan yozish tavsiya qilinadi, murakkab sonlarni raqam bilan yozish mumkin. Telegramma so‘ngidajo‘natuvchining manzili, ismi-familiyasi va yuborgan sanasi kichik harflar bilan ko‘rsatiladi.

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot Texnologiyalari

Universiteti Rektori

Teshaboyev To’lqin Zakirovichga 511-18 guruh talabasi

___________________________ dan

KAFOLAT XATI

Men _______________________ 2018-2019- o’quv yilining ikkinchi yarim yillik kontrakt to’lovining oxirgi muddati 2019-yilning 1-martgacha ekanligi haqida ogohlantirildim. Kontrakt to’lovini 2019-yil 1-martgacha to’lashga kafolat beraman. Aks holda tegishli chora ko’rishingizga roziman.

Talaba: telefon raqamim: ( ) ___-__-__

Ota-ona: telefon raqami: ( ) ___-__-__ ; ( ) ___-__-__

________

________