Xitoyda Agrar islohotlar

chorvachilikni rivojlantirishga yo‘naltirildi.

Ikkinchidan, sanoatda ishlab chiqarilgan mahsulotlar ichki va tashqi bozorni xalq

iste’moli tovarlari bilan to‘ldirish imkonini berdi.

Uchinchidan esa, qishloq territorial sanoat ishlab chiqarish faoliyati qishloqda aholining

bo‘sh qismini ish bilan ta’minlash imkonini berdi va shu bilan birga, aholini shaharlarga

ketishini (migratsiyasini) to‘xtatdi, natijada esa, mamlakatda ishsizlik darajasi 2

baravarga kamaydi.

Islohotlar xorijiy firmalar bilan qo‘shma korxonalar tuzish imkoniyatini yaratdi, ya’ni qishloq iqtisodiyoti yuksalishi uchun chet el sarmoyalarini jalb qilishga ruxsat etildi.

Natijada, kooperativlar va turli hajmdagi firmalarning pul hisoblarida chet el valyutasi

paydo bo‘ldi.

Mana shu iqtisodiy islohotlar natijasida, Xitoydagi asosiy muammo - 1 milliard 300

millionlik aholini oziq-ovqat va qayta ishlash sanoati tovarlari bilan ta’minlashga

erishildi. Oziq-ovqatni iste’mol qilish darajasi esa, 2 marotabaga ko‘paydi, ammo, lekin,

qishloqlardagi dehqon xonadonlarining salmog‘i, aksincha, 8 marotabaga kamaydi.

Hozirgi kunda Xitoy aholisining yashash darajasi islohotlargacha bo‘lgan davrdga

qaraganda, ancha yaxshilandi.

Xitoyda agrar islohotlarning eng asosiy va dolzarb muammosi – bu yerga bo‘lgan

mulkchilik huquqi va undan unumli foydalanish huquqi hisoblanadi. Agrar

islohotlarning asosiy maqsadi mavjud yerlarni xususiylashtirish yoki ularni xususiy mulk

shakliga aylantirish emas, balki aksincha, Xitoy Xalk Respublikasi qonuni bo‘yicha yer

sotsialistik ijtimoiy mulk shaklida saqlanib qoldirilgandir. Binobarin, dehqon jamoa

xo‘jaligidagi yerlar ularning jamoa mulki, shahar va poselkalardagi uy-joylar joylashgan

yerlar esa, davlat mulki xisoblanadi.

Undan tashqari, dehqonlar ekin ekishda tanlash huquqiga va yetishtirilgan

mahsulotlarni boshqa mahsulotlarga almashtirish huquqiga ega emas edilar.

Mamlakatda boshlangan agrar islohotlar mana shu cheklovlarni kamayishiga olib keldi.

Dehqonlar o‘zlari yetishtirgan mahsulotlarini faqatgina bozorga mo‘ljallab tashkil eta boshladilar.

Davlat tomonidan esa, faqatgina 5 xil mahsulot bo‘yicha, ya’ni, paxta, g‘alla, tamaki, sholi va jun

mahsulotlari buyurtmasi saqlanib qoldi. Mana shu mahsulotlarga va yana sotib olish rejasiga

tushgan mahsulotlar bo‘yicha narxlarni davlat o‘zi belgilamoqda.

E’tiboringiz uchun rahmat!

E’tiboringiz uchun rahmat!