Xitoy Xalq Respublikasi: tabiiy-demografik salohiyati Xitoy

Xitoy Xalq Respublikasi:

tabiiy-demografik salohiyati

Xitoy – Markaziy va Sharqiy Osiyoda joylashgan davlat. Shimoldan janubga 3000 km, g’arbdan sharqqa 5000 km ga cho’zilgan. Maʼmuriy jihatdan 23 provinsiya, 5 muxtor rayon va markazga boʻysinuvchi 4 shahar (Pekin, Shanxay, Tyendzin, Chunsin) ga boʻlinadi.

Poytaxt Pekin

Rasmiy til(lar) Xitoy tili

Hukumat Bitta – partiyalik davlat

Prezident Si Zinpin

Premyer Lin Syuan 2016 – yil 20 - maydan

Mustaqillik 1 – oktabr 1949 – yil

Maydon 9, 6 mln km² (3)

Aholi 1 401 295 763 (1) (2018) Zichlik 145,9/km²

Shahar aholisi 47,8 % (739,4 mln kishi)

YaIM $12,24 trln (2018) (2) Jon boshiga $ 8826

Pul birligi Yuan

Internet domen .cn

Telefon prefiksi +86

Si Zinpin

Yuan

Amaldagi konstitutsiyasi 1988 – y. 4-dekabrda qabul qilingan; 1988, 1993, 1999 – yillarda ayrim tuzatishlar kiritilgan. Konstitutsiyaga koʻra, Xalq vakillari Umumxitoy majlisi (XVUM) davlat hokimiyatining oliy organi. XVUM davlat boshligʻi – XXR raisi (2003 yildan Xu Zintao) va uning oʻrinbosarlarini saylaydi.

• Xitoy – ko'p millatli davlat. 60 dan ortiq millat vakillari yashaydi. Jami aholining 90% i xitoylar; qolgan qismi turli til guruhi va oilalariga mansub bo’lgan 56 xalqdan iborat. Xitoy jahonning eng yirik mehnat resurslariga ega bo‘lgan mamlakati hamdir. Unda 795,4 mln. dan ziyodroq mehnatga layoqatli aholi mavjud.
• Xitoyda jahon aholisining 20% i yashaydi.
• Dindor xitoylar buddizm (shim. Tarmog’i), daosizm va konfutsiychilikka eʼtiqod qiladi.
• Aholining 47,8 % i shaharlarda yashamoqda.
• Yirik shaharlar 450 ta, «millioner» shaharlar 60 ta.
• Asosiy shaharlari: Shanxay (14,4 mln. kishi), Pekin (12,7 mln.), Guanchjou (11,8 mln.), Shenchjen (11,7), Dunguan (7,6), Tyanszin (7,2 mln.)