Xaqiqatga eng yaqin baholash usulining xossalari

3.O’lchov vositalarining statik va dinamik xarakteristkalari

O’lchash qo’rilmalari ishining ikki rejimi statik (barqaror) va dinamik (beqaror) rejimlari mavjud. Kirish miqdorini chiqish miqdoriga o’zgartishning har ikki rejimi mos ravishda statik va dinamik tavsiflar bilan belgilanadi.

Barqaror ish rejimida chiqish miqdorining kirish miqdoriga bog’liqligi o’lchov vositalarining statik tavsifi deyiladi. Umumiy holda o’lchov asboblarining statik tavsifi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:


(20)

bunda -sanoq qo’rilmasi ko’rsatkichining koordinatasi; B-o’lchanayotgan fizik kattalik qiymati.

O’lchanayotgan В kattalikning chiqish miqdori ga o’zgarishi bevosita amalga oshiriladi, bo’nday oraliq o’zgartirishlar bir necha bo’lishi mumkin. Masalan haroratni millivoltmetrga ulangan termoelektrik termometrlar yordamida o’lchaganda 4 ta ketma-ket o’zgartish yuz beradi. Muhit harorati, t termometrning termoelektr yurituvchi kuchi E, elektr zanjirining tok kuchi I, millivoltmetr ramkasidagi aylanma moment ko’rsatgich strelkasining burilish burchagi. Bunday o’lchov asbobi ketma-ket ulangan va har biri o’z statik tavsifiga ega bo’lgan bug’inlardan tuzilgan:
(21)
4.O’lchov asboblarining ishonchliligi

O’lchash texnikasida o’lchov asboblarining ishonchliligi alohida ahamiyat kasb etadi. Ishonchlilik deyilganda sistemaning berilgan vaqt oralig’ida o’z parametrlarini ma‘lum berilgan chegaralarda saqlab, bo’zilmasdan ishlay olish qobiliyati tushuniladi.

Bo’zilmasdan ishlash ehtimoli P(t) –sistemaning ishonchliligining asosiy tavsifidir.


(22)

Bo’zilish ehtimoli g(t) –berilgan vaqt oralig’ida hech bo’lmasa bir marta bo’zilish ruy berish ehtimolligi:

(23)

Ular yig’indisi 1 ga teng:

P(t)+g(t) =1 (24)

Bo’zilishlar chastotasi

(25)

Bo’zilishlar chastotasini yana quyidagicha tasvirlash mumkin:

(26)

Asboblarning ishlatishdagi ishonchliligi ko’p jixatdan ularning konstruktiv ishonchliligi va tayyorlash sifatiga bog’liq. Ammo eng ishonchli asbob ham noto’g’ri ishlatilganda ishonchsiz holatga keltirilib quyilishi mumkin. Shuning uchun asboblarning ishonchliligini oshirishda ulardan to’g’ri foydalanish asosiy shartlardan biridir.