|
yuz
urgan kishiga zarar ko‘p turur.
Yetti kunchalik yolida suv topilmaydi, bitgan
otlari bari ogtming o‘zi. U yerlarga issiq havo
hujum qilganda, nasim esgach, har narsani eritib
yuboradi. Ajdaho o‘z joyida bolmagan paytlard-
agina havo mo'tadil esadi. 0 ‘zi kichkinagina, afi
ja ’fariy, ya’ni zaharli qora ilon, shundoq ilonlar
borki, odam bir ko‘z solish bilan halok boladi».
Shoh bu so‘zlarni eshitgach, u yon borishdan
ham voz kechdi. Dediki: «U tomonlarga borishdan
maqsadim, tomosha qilib xursand bolish edi.
Oltin-kumush maqsadim emasdi».
Keyin shoh devkashlarni uyiga jo ‘natib yubor
di, bir nechasini esa eshikda shukuhi mahobat
uchun xizmatga qoldirdi-da, yana shimol tomon
yurishga bel bogladi. Dengiz oralab, tog‘-u biyo-
bon bosib Rum azmi bilan tez-tez yurib borardi,
goh yolda Chin go'zali bilan suhbatlashib, shavqi
oshardi. Ruslar, faranglar diyori G'arbi shimolni
qiynalmay kesib o‘tdi. G'arbi Shimol oralig'ida
o‘sha yerda yashovchi aholi iltimosnoma bilan kel-
di: «Jahon mulkiga obodlig' berding. Jahon ahlidan
adl bilan shodlik yetmagani bizning diyor ahligina
qoldi!» «U olka nega xarob?» - so‘radi Iskandar.
Dedilarki: «Bu mulkning bir sari hamono erur
Qirvon sarhadi».
O'sha taraflarda bir buyuk tog‘ bolib, u togdan
nari ofat, narisi esa zulmat keladi. Tog‘-u zulmat
o'rtasida bir vodiy bolib, shu yerda y o l ham
tamom boladi. Bu joy ya’juj to'dasiga makondir.
Ular ya’juj emas, balki yuz tuman ming balodir.
Ularning qiladigan ishlarini tilga ham olib bolmay
di. Xalqqa ko‘p zulm ulardan yetadi.
Ularning qaddi bo^lab parokanda sochlari
yoyilgan, biri bir qarich bolsa, yana biriniki o‘n
quloch. Quloqlari ikki yoqdan chiqib yopishib qol-
gan, timoglari dev barmoglning o‘zi. Yuzlari rangi
behad sariq, ko‘zi maymun ko'zining o‘zi. Burun
ichlarini tili bilan tozalaydi. Shu ishni qilgach, o‘zi
g'oyat shodlanadi.
Og'izdan to‘ng‘izdek ikki tish chiqqan bolib,
ular bilan bemalol yer qazimoq mumkin. Qaysi
yerga ularning tishlari tegsa, qiyomatgacha o‘sha
yerdan giyoh bitmaydi, hammasining og‘zi iyagida.
Erkagi-yu ayolining ikki kolcragi osilib turadi.
Ular yilda ikki qatla tog‘ ichidan chumolidek
chiqib, bizning shahr-u vodiy sari yoyilib, ne qi
lish mumkin bolsa, bema’niliklarni qilib, bizni
vatanimizdan haydab yuborishmoqchi bolishadi.
Vodiyda nima topsa talon qiladi, odamlami ushlab
olsalar halok qilishadi, etini talashib yeyishadi. Yuk
tashiydigan hayvonlarga ortib, oliklami ham uyla-
riga yetkazdirishadi. Keyinroq yeyish uchun zaxira
tayyorlashadi. Har qancha ovqat yegan bilan hech
toyishmaydi, toysa ham bir dona qoldirishmaydi.
Hamma bilganlarimizni, arzimizni shohga aytdik».
Shoh dediki: «U yaramas to‘da qachon siz to
monga keladigan bolsa, biz ulardan awalroq
chorasini topib qoyamiz». Dedilar: «Bu tomonga
hujum qilishganda butun dunyoni qorongllashtirib
yuborishadi. O'sha qora gard oshkor bolganda
bizning ham kunimiz qora boladi». Shoh: «Qa
chon bu ish sodir boladi?» Dedilar: «Bir necha
kun o'tgach».
Shoh ularni yo‘q qilish chorasini о у lab, tu-
shishga manzil qidirib, o'sha otloqdan topdi. O'sha
yerlilar dedilarki: «Necha marta chora izlab topol-
maganmiz, shohimiz maskan qilmoqchi bolyap-
ti. Bu yerda, qilmasin, chunki ular jahon elidek
emas. Ulardan biri yetsa, bir zumda ne yuz-u,
ming bolib ketishadi. Hammasi darg'azab bolib,
bir pasda yetib keladi».
Shoh dediki: «Sizlar qayg4irmangizlar, lekin bu
olkada turmangizlar. Bu yerdagi barcha narsala-
m i tashib ketinglar, biron arg'amchi ham qolma
sin. Tangriga tavakkal qilib, ulami fikrini aylay,
nechukki bilay*.
Aholi o‘z joylarini qoldirib ko'chishdi, lekin shoh
ko'chmadi. U o‘zi turgan joy atrofiga chuqur ochiq
handaq qazdirdi. Farang, Rus, Shom-u Rumga
odamlar yuborib, ulardagi eng usta korgarlar,
mis, birinch, temir, qoYg'oshin, tol, ko'mir oldirib
keltirdi. O'zi har kuni qal’a atrofini aylanib yurardi.
Ikki ming tosh teruvchi kamar uzra otish uchun
taxta tosh tayyorladi. Pahlavonlar shahaming
ikki devori ichida Farhoddek qattiq tosh kesishar,
boglami to'sish uchun tosh devorlar kesib tayyor-
ladilar. Ularning soni ham sanoqsiz.
Hamma kerakli narsalar hozir bolgach, quyuq
to‘zon ko‘rindi. Bu ya’jujlar kelayotganining belgisi
edi. Ya’jujlar va Iskandar qo‘shini jangi og‘ir kech-
di. Ya’jujlar qirilib, qochganlaricha ko'plab rum-
liklami nobud qilib, jangchi va otini ham yedilar.
Ya’jujlar ikki tog‘ oralig'iga qochib ketishdi. Ikki
tog‘ orasining eng yaqin yeri 10 000 qari (7 km 500
m) edi. Munajjimlar muayyan soatni topib berish-
gach, shoh ot ustida turib yerga rang toldsh va
har soatda uning rangini o'zgartirib turish haqida
topshiriq berdi. So‘ng ming o‘ra tayyorladilar. Ikki
tog* orasiga qurilayotgan devor to'siq balandligi
150 m ga yetdi.
Uzunligiga 10000 qari (7 km 500 m) edi, eni
500 qari boldi. Ishchilar kecha-kunduz tinmay 6
oy ogir ishni kunduzi-yu kechasi bajardilar. Ahol-
ining devoming ikkinchi qavatiga chiqishi uchun
ikki zina qoldirildi. Qal’a ustiga buijlar qurib, ular-
ni temirlar bilan boglab tashlashdi. Chumolilar
yetib kelib tish-timoglari bilan chiqmoqchi boldi-
lar-u, shoh: «Toshbo‘ron qiling», - deb buyruq ber
di. Juda ко‘plari toshlardan olgach, oxiri chiday
olmay chekindilar. Yer ahli boshiga har zulmkim
surdilar, falakdan bariga evaz ko'rdilar. Shunday
qilib, donishmand shoh yajuj dafi uchun ham
sad chekdi. Bir necha kun shu yerda turishgach,
Rum taxti tomon yurdilar.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
