Xalqaro kapital harakatining mohiyati. Xalqaro kapital harakatining mohiyati va shakllari. Chet eldagi tadbirkorlik motivlari

Xorijiy investitsiyalar portfeli- xorijiy qimmatli qog'ozlarga kapital qo'yilishi (faqat moliyaviy operatsiya), bu investorga investitsiya ob'ektini nazorat qilish huquqini bermaydi. Portfel investitsiyalari iqtisodiy agent portfelining diversifikatsiyasiga olib keladi va investitsiya xavfini kamaytiradi. Ko'pincha ular xususiy tadbirkorlik kapitaliga asoslanadi, garchi davlat ham o'z emissiyasini chiqaradi va chet el qimmatli qog'ozlarini sotib oladi. Portfel investitsiyalari faqat milliy valyutada ko'rsatilgan moliyaviy aktivlardir.
Investitsiya muddatiga ko'ra, uzoq muddatli, o'rta muddatli va qisqa muddatli kapital ajratiladi:
Uzoq muddatli kapital- 5 yildan ortiq muddatga kapital qo'yilmalar. To'g'ridan-to'g'ri va portfelli investitsiyalar ko'rinishidagi tadbirkorlik kapitalining barcha sarmoyalari odatda uzoq muddatli hisoblanadi.
O'rta muddatli kapital- 1 yildan 5 yilgacha bo'lgan muddatga kapital qo'yilmalar.
Qisqa muddatli kapital- 1 yilgacha bo'lgan kapital qo'yilmalar.
Ular, shuningdek, noqonuniy kapital va korxona ichidagi kapital kabi kapital shakllarini ajratadilar:
Noqonuniy kapital- milliy va xalqaro huquqni chetlab o'tadigan kapital migratsiyasi (Rossiyada kapital eksportining noqonuniy usullari parvoz yoki oqish deb ataladi).
Kompaniyalararo kapital- bir korporatsiyaga tegishli va turli mamlakatlarda joylashgan filiallar va sho''ba korxonalar (banklar) o'rtasida o'tkaziladi.
Xalqaro kapital oqimining jahon iqtisodiyotiga ta'siri
Yuqoridagilarning barchasidan xulosa qilish mumkinki, xalqaro kapital harakatlarining jahon iqtisodiyotiga ta'siri katta va kapital migratsiyasi ko'lami oshganidan keyin doimiy ravishda oshib bormoqda. Kapitalning xalqaro migratsiyasi jahon iqtisodiyotining rivojlanishini rag'batlantiradi, cheklanganlarni qayta taqsimlashga imkon beradi iqtisodiy resurslar yanada samarali.
Jahon iqtisodiyoti uchun kapital migratsiyasining quyidagi oqibatlarini ajratish mumkin:

• 
  kapital migratsiyasi jahon iqtisodiyotining o'sish sur'atlarini oshirish imkonini beradigan, o'z sarmoyasi uchun eng daromadli sohalarni qidirmoqda;
  
• 
  u rag'batlantiradi keyingi rivojlanish xalqaro mehnat taqsimoti va shu asosda xalqaro iqtisodiy hamkorlik jarayonlari;
  
• 
  xalqaro korporatsiyalar faoliyati ko'lamining oshishi natijasida mamlakatlar o'rtasida tovar ayirboshlash kuchayib, jahon savdosi rivojlanishini rag'batlantiradi;
  
• 
  mamlakatlar o'rtasida kapitalning o'zaro kirib kelishi xalqaro hamkorlik jarayonlarini kuchaytiradi.