Xalq ta’limi sohasidagi menejerlik ko‘nikmalarini shakllantirish kursida”

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI

ABDULLA AVLONIY NOMIDAGI XALQ TA’LIMI TIZIMI RAHBAR VA MUTAXASSIS XODIMLARINI QAYTA TAYYORLASH VA MALAKASINI OSHIRISH INSTITUTI
“XALQ TA’LIMI SOHASIDAGI MENEJERLIK KO‘NIKMALARINI SHAKLLANTIRISH KURSIDA”

“Umumiy o‘rta ta’lim maktab direktorlari”

MALAKA ISHI

Mavzu:	Sohalararo menejer turlari menejer malakalari taqsimoti
Malaka yo‘nalishi va guruhi:	Umumiy o‘rta ta’lim maktab direktorlari 7-guruh
Ish joyi:	Xorazm viloyati Qo‘shko‘pir tumani 15-son umumiy o‘rta ta’lim maktabi
Tinglovchi FISH:	Otaev Ozad Ibraximovich

2020 yil, avgust

T/r	Mavzu rejasi (mundarija)	Bet
	Kirish ........................................................................................................	3
	Menejer tushunchasi. Menejer - bu kim?..................................................	5
	Menejerning vazifalari…………………………………………………………	6
	Menejerlikning sifati va xususiyatlari........................................................	9
	Menejerlik va uning toifalari…………………………………………………..	17
	Sohalararo menejer turlari........................................................................	20
6.	Menejer mehnati samaradorligini oshirish usullari. Menejer bo‘lish
	uchun nima qilish kerak?...........................................................................	24
7.	Menejer malakalar taqsimoti…………………………………………………	25
8.	Xalq ta’limini boshqarishda maktab menejeri(rahbar)ning faoliyati…...	26
	Xulosa va tavsiyalar …………………………………………………………	31
	Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati......................................................	33
	So‘ngi marta o‘qigan badiiy kitob yuzasidan “Esse” ..............................	35
	Ilovalar: ta’lim muassasasi faoliyatiga oid 1-8 jadvallar…………………………………………………………………………	36
	Rahbarning ta’lim muassasasini rivojlantirishdagi maqsadi “Missiyasi” ...............................................................................................	49
	Umumta’lim maktabini rivojlantirish va ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha“Yo‘l xaritasi”............................................................................	50

Kirish

Bozor iqtisodi sharoitida rahbar bo‘lish oson emas. “Bugunigi kunning eng muhim vazifasi,- hayotimizning barcha sohalarida, ayniqsa, viloyat, shahar, tuman va qishloqlarni boshqarishda yangicha fikrlaydigan, qiyin damlarda mas’uliyatni o‘z zimmasiga ola biladigan, hayot bilan hamqadam yurishga qodir, imoni pok, bilimdon, ishbilarmon odamlarni topish, ularga ishonch bildirishdan iboratdir”.

Hozirgi maktab rahbarlari ham mutaxassis, huquqiy tadbirkor, tashkilotchi, ayni paytda o‘z haq-huquqini biladigan kishilar bo‘lmog‘i zarur.

Har bir rahbar qo‘l ostidagi pedagoglar jamoasini to‘g‘ri boshqarmog‘i,

ular faoliyatini to‘g‘ri yo‘naltirmog‘i lozim. Buning uchun menejerlik ilmini egallab, malakali boshqaruvchiga aylanishi lozim.

Xo‘sh, menejer kim? Qanday qilib menejer bo‘lish mumkin? Qanday rahbarni adolatli va madaniyatli rahbar deyish mumkin? Rahbarlikni qanday amalga oshirmoq kerak ? Boshqaruv mahorati va uning sir-asrorlaridan voqif etuvchi ushbu kichik qo‘llanmadan xalq ta’limi menejerlari (maktab rahbarlari) o‘z faoliyatlarida foydalanishlari mumkin.

Ta'limning yangi modeli jamiyatda mustaqil fikrlovchi erkin shaxsning shakllanishiga olib keladi.

O`zining qadr-qimmatini anglaydigan, irodasi baquvvat, iymoni butun, hayotda aniq maqsadga ega bo`lgan insonlarni tarbiyalash imkoniga ega bo`lamiz. Ana shundan keyin ongli turmush kechirish jamiyat hayotining bosh mezoniga aylanadi. Shunda odam olomon bo`lib, har lahzada serkaga ehtiyoj sezib emas, aksincha – o`z aqli, o`z tafakkuri, o`z mehnati, o`z mas'uliyati bilan ongli tarzda, ozod va hur fikrliinson bo`lib yashaydi,- deyishida chuqur nazariy va ilmiy ma'no bor.

Jamiyatning ma‘naviy hayotini boshqarish oldiga qo‘yilgan maqsad esa ilm-

ma‘rifatli, ma‘daniyatli har tomonlama kamol topgan, yuksak darajadagi pok va

axloqli kishilarni tarbiyalab yetishtirishdan iborat. Shuni alohida ta‘kidlash

lozimki, boshqaruv taraqqiyotining har qanday bosqichida jamiyatga xos bo‘lgan ichki xususiyat bo‘lib, bu xususiyat umumiy xususiyatga ega bo‘lgani holda kishilarning ijtimoiy jamoatchilik mehnatidan, turmush va mehnat jarayonida o‘zaro aloqada bo‘lish o‘z moddiy va ma‘naviy faoliyatining mahsulotining almashtirish zaruriyatidan kelib chikadi.

Boshqaruv va unda rahbarlik masalalari respublikamiz ta‘lim tizimining

tobora rivojlanish va taraqqiyot sari olg‘a odimlayotgan bugungi davrida

mas‘uliyat va ijodiy yondashish kabi murakkab vazifalarni kun tartibiga

qo‘ymoqda. Jamiyatning ma‘naviy hayotini boshqarish oldiga qo‘yilgan maqsad esa ilm-ma‘rifatni, madaniyatni, har tomonlama kamol topgan yuksak intellektual, yuksak darajadagi pok va axloqli kishini tarbiyalab yetishtirishdan iboratdir.

Har qanday nisbatan katta miqyosdagi bevosita ijtimoiy yoki birgalikda

qilinadigan mehnat-idora qiluvchiga ma‘lum darajada muxtojdir. Bu idora

qiluvchi indivudual ishlarni bir-biriga muvofiqlashtiradi va ishlab chiqarish

organizmining mustaqil organlari harakatidan farq qilib, butun organizm

harakatidan kelib chikadigan umumiy funksiyalarni bajaradi. Yakka skripkachi

o‘zini-o‘zi idora qiladi. Lekin, orkestr esa – dirijyorga muhtojdir. Demak, to‘g‘ri

boshqaruvning muhim sharti – boshqaruvchi-rahbarning bo‘lishidir.

Ijtimoiy-siyosiy hayotni boshqarish oldiga qo‘yilgan maqsad ijtimoiy

tafovutlarni bartaraf etish, jamiyatning ijtimoiy o‘z-o‘zini idora qilishga

aylantirishdir.

Biz yashayotgan jamiyat muvaffaqiyat bilan rivojlanish uchun yuksak

intellektual potensialga ega bo‘lishi kerak. Ijtimoiy tarbiyani, ilm va ma‘rifat berishni, aholiga maishiy-madaniy xizmat ko‘rsatishni ilmiy asosda boshqarish zarurati ana shundan kelib chiqadi. Eng yangi ilmiy texnika inqilobi asrida ma‘naviy ishlab chiqarishning fan kabi sohasini boshqarish g‘oyat katta ahamiyat kasb etadi.

Jamiyatning va uning har bir ayrim a‘zosining ma‘naviy rivojlanishini

boshqarish - umumiy ta‘lim maktablari, maktabgacha, maktabdan tashqari bolalar

muassasalari, xalq ta‘limi organlari, hunar-texnika bilim yurtlari, o‘rta maxsus va oliy o‘quv yurtlari, pedagogik kadrlar malakasini oshirish institutlarini boshqarishni, fan adabiyot, san‘at, madaniyat, sog‘liqni saqlash kabi sohalarni boshqarishni o‘z ichiga oladi.