X. Vaxobov, A. A. Abdulqosimov, N. R. Alimkulov



Download 15,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/310
Sana19.02.2022
Hajmi15,35 Mb.
#457795
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   310
Bog'liq
МАТЕРИКЛАР ВА ОКЕАНЛАР ТАБИИЙ ГЕОГРАФИЯСИ ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМА охирги1

Nazorat savollari: 
1.
Materik geografik o’rnidagi xususiyatlari nimada? 
2.
Afrika materigida qanday yarim orollar va orollar mavjud? 


14 
3.
Materik tabiiy sharoitining o’zia xos tomonlari nimada? 
4.
Afrika o’rganilish tarixiga izoh bering? 
5.
Afrikaning geologik tuzilishi haqida ma’lumot bering? 
6.
Boshqa materiklarning geologik tuzilishidan farqli jihatlari nimada? 
1.3.
 
AFRIKA MATERIGI REL’EFI 
 
Tayanch so’z va iboralar: 
Gondvana, Atlas tog’lari, platforma, cho’kindi jins, 
vulkan lavalari, Geosinklinal zona, sinkliza, morfostruktura, morfoskluptura, Past 
Afrika, Baland Afrika, Kilimanjaro.
 
Afrikaning hozirgi yirik morfostruktura rel’ef shakllarining yaratilishi 
neogenda va antropogen davrining boshlarida sodir bo’lgan. Uning katta maydonini 
egallagan yassi rel’ef shakllari uzoq davom etgan peneplenlashish jarayonining 
natijasidir. Materikda tekislangan qadimiy yuzalar neogen davrida vujudga kelgan. 
Tekislangan qadimiy yuzalar va platolarning mutloq balandligi asosan shimoldan 
janubga tomon ko’tarilib boradi. Materikning asosiy tekisliklari va platolari shimoli-
g’arbda, baland tog’lari va tog’liklari janubi-sharqda joylashgan. Shuning uchun 
materik hududi yer yuzasining tuzilishi va gipsometrik balandlik xususiyatlariga 
ko’ra ikki qismga bo’linadi: birinchi qismi balandligi 1000 m dan kam bo’lgan 
Shimoli-G’arbiy Afrika yoki 
Past Afrika
deb ataladi va ikkinchi qismi balandligi 
1000 m dan ortiq bo’lgan Janubi-Sharqiy Afrika yoki 
Baland Afrika
deb ataladi. 
Bular o’rtasidagi chegara janubi-g’arbda Bengela (Angola) va shimoli-sharqda 
Massaua (Efiopiya) chizig’idan o’tadi. Materikning 70% dan ziyod maydoni tekislik 
va platolarga, 30% ga yaqin maydoni tog’ va tog’liklarga to’g’ri keladi. Tekisliklar 
kontinental va dengiz yotqiziqlaridan tashkil topgan cho’kindi jinslar bilan 
qoplangan. Afrika platformasining yadrolaridan va antiklizalaridan ko’tarilib turgan 
platolar va tog’ massivlari kristall va vulkanik jinslardan tarkib topgan. 

Download 15,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   310




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish