X. Vaxobov, A. A. Abdulqosimov, N. R. Alimkulov

Oqimlari.
 
Atlantika okeanidagi oqimlar o’zining dinamik harakati va 
yo’nalishi bilan boshqa okeanlardagi oqimlardan farq qilib, ular kenglik bo’ylab 
emas, balki deyarli meridian yo’nalishida harakat qiladi. Bunga sabab okean 
konfugrasiyasining tuzilishidir, yani uning shimolidan janubiga tomon uzoq 
masofaga, g’arbdan sharqqa tomon esa qisqa masofaga cho’zilganligidir. Atlantika 
okeanidagi oqimlar boshqa okeanlardagi oqimlardan yana shu bilan farq qiladiki, bu 
yerdagi suv massalari issiqlik va sovuqni bir kenglikdan ikkinchi kenglikka, juda tez 
tashib boradi. 
Atlantika okeanidagi oqimlar o’zlarining dinamik yo’nalishida ikkita 
xalqasimon harakat hosil qiladi. Shimoliy yarim sharda Shimoliy passat, Gol’fstrim, 
Shimoliy Atlantika va Kanar oqimlari birinchi xalqasimon harakatni tashkil etadi. 
Janubiy yarimsharda esa Braziliya, G’arbiy shamollar, Angola va Janubiy passat 
oqimlari ikkinchi xalqasimon harakatni vujudga keltiradi. Shimoliy va Janubiy 
passat oqimlari o’rtasida Passat oralig’i qarshi oqimi harakat qiladi. Atlantika 
okeanidagi oqimlarning xalqasimon harakat doirasiga qaraganda ancha kichik. 
Atlantika okeanidagi iliq va sovuq oqimlarning tezligi, suvning harorati va sho’rligi 
xilma xil (3 -jadval). 
Dengiz oqimlari tafsiloti 3-jadval 
№ 
Oqim 
Tezligi, 
km/soat 
Sho’rligi, °/
00
Harorati, 
°
S 
I
Iliq oqimlar
 
1 
Florida 
8-10 
36,0 
+22, +28 
2 
Gol’fstrim 
4-6 
34,0-36,5 
+ 10, +22 
3 
Shimoliy Atlantika 
2-6 
35,0-36,0 
+5, +12 
4 
Gvineya 
2-3 
34,0-35,5 
+23, +28 
5 
Braziliya 
1-2 
35,0-37,2 
+22, +28 
6 
Shimoliy passat 
1-2 
35,0-36,0 
+23, +28 
7 
Janubiy passat 
1-2 
34,0-36,0 
+23, +27 
I