X to‘xtaboyev kimyo 9

labOratOrIYa MaShg‘UlOtlarI
1- laboratoriya ishi
I. Karbonatlar va gidrokarbonatlarning xossalari va bir-biriga 
aylanishi bilan tanishish
1. Yangi tayyorlangan 2—3 ml ohakli suv eritmasidan ug le-
rod (IV)-oksidni o‘tkazing.
2. Eritmadan uglerod (IV)-oksid o‘tkazishni davom etti-
ring.
3. Òiniq eritmali probirkani qaynating.
Mustaqil xulosa uchun topshiriq:
1. Ohakli suvdan uglerod (IV)-oksid o‘tkazilganda u nima 
uchun loyqalanadi?
2. Uglerod (IV)-oksid o‘tkazish davom ettirilganda eritma 
nima uchun yana tiniq bo‘lib qoladi?
3. Bu eritma qizdirilganda nima uchun cho‘kma hosil 
bo‘lishini tushuntiring.
4. Òegishli reaksiyalarning tenglamalarini molekular, ionli 
va qisqartirilgan ionli ko‘rinishda yozing.
II. Karbonat ioniga xos sifat reaksiya
Bir probirkaga ozroq bor, ikkinchisiga magniy karbonat
soling. Birinchi probirkaga 1—2 ml suyultirilgan xlorid kislota, 
ikkinchisiga shuncha suyultirilgan h
2
SO
4
quying. Ikkala pro-
birka ning og‘zini gaz o‘tkazgich nayi bor tiqinlar bilan ber-
kiting, naylarning uchini ohakli suvi bor probirkaga tushirib 
qo‘ying.
Mustaqil xulosa uchun topshiriq
1. Bajarilgan tajribalarga asoslanib, qaysi reaksiyalar karbo-
nat ioniga xos reaksiya ekanligi haqida xulosa chiqaring.
http:eduportal.uz

---

196
2. Òegishli reaksiya tenglamalarining molekular, ionli va 
qisqartirilgan ionli tenglamalarini yozing.
2- laboratoriya ishi
Òabiiy silikatlarning namunalari bilan tanishish
Sizga berilgan tabiiy silikatlarning namunalarini ko‘-
ring. Ularning tashqi ko‘rinishiga e’tibor bering va qat-
tiqligini tekshirib ko‘ring.
Mustaqil xulosa uchun topshiriq
1. Jadval tuzing, o‘z kuzatishlaringizni qayd qiling.
2. Kuzatishlaringizga asoslanib, sizga berilgan minerallarni
nomlang.