X. S. Xadjaev, I. A. Bakiyeva, sh sh. Fayziyev makroiqtisodiyot

Qisqacha xulosalar

Davlat boshqa davlat bilan iqtisodiy aloqa qilmasdan mustaqil ravishda
mavjud bo’la olmaydi va rivojlana olmaydi.
Mamlakatning qanchalik darajada ochiq iqtisodiyotga moslashganlik yoki ochiq iqtisodiyotdan foydalanish darajasini import kvotasi, eksport kvotasi, tashqi savdo aylanmasi kvotasi kabi ko’rsatkichlar ifodalaydi.
Ochiq iqtisodiyot kichik va katta ochiq iqtisodiyot kabi ko’rinishlarda bo’lib, ularning bir qancha farqli jihatlari mavjud. Xususan, ular real foiz stavkasining qo’llanilishi bilan farq qiladi.
Mukammal kapital harakatiga ega bo’lgan kichik ochiq iqtisodiyot Mandell- Fleming modeli yordamida tahlil qilinishi mumkin. R. Mandell va M.Fleming o’z tadqiqotlarida pul-kredit va byudjet-soliq siyosati ichki va tashqi muvozanatga turli nisbiy ta’sir o’tkazishini aniqladilar.
Ichki va tashqi muvozanatni ta’minlash modelida byudjet-soliq siyosati ichki balans bilan, real valyuta kursi joriy operatsiyalar hisobi bilan, pul-kredit siyosati xorijiy valyutaning zahiralari hajmi bilan bog’langan.
Tayanch so’z va iboralar: sof eksport, import kvotasi, eksport kvotasi, tashqi savdo aylanmasi kvotasi, katta ochiq iqtisodiyot, kichik ochiq iqtisodiyot, Mandell –Fleming modeli.

Nazorat savollari

1. 
   Milliy jamg’arma nima va u qanday aniqlanadi ?
   
2. 
   Joriy operatsiyalar va kapital xarakati bilan bog’liq operatsiyalarni qanday tushunasiz?
   
3. 
   Yopiq iqtisodiyot mavjud bo’la oladimi , bo’lmasa nima uchun ?
   
4. 
   Mamlakat ichidagi va xalqaro foiz stavkalarining bir biridan farqi qanday va ochiq iqtisodiyot modellariga ta’siri qanday ?
   
5. 
   Ochiq iqtisodiyot modellariga mamlakat fiskal siyosatining ta’siri qanday?
   

Mavzuga oid masalalar

1. 
   Ochiq iqtisodiyotdagi sof investitsiyalarning miqdori - 1750 mln. so’m, uy
   

xo’jaliklarning jamg’armalari - 1625 mln. so’m, davlat byudjetining ortiqchaligi -
425 mln. so’m. Bu ma’lumotlar asosida tovar va xizmatlarning sof eksportini aniqlang.