X asranboeva

Diqqat ko’lamining kengligi aniq idrok qilish bilan bog’liq bo’lgan

xususiyat^. Bu xususijat ayniqsa bolalaming o’qish faoliyatlari uchun zarur. Shuning uchun bolaning bog’cha yoshidagi davrida barcha imkoniyatlardan keng foydalanib, diqqatning bm xususiyatini rivojlantirishga jiddiy ahamiyat berish lozim. Bunda asosan, ekskursiyalar, incsenirovkalar, har sohaga doir rasmlar bilan o’tkazilaidigan suhbatlar katta rol o’ynaydi. Maktabdagi ta’lim jarayoni uchun zarur bo’lgan ixtiyoriy diqqat bog’chada didaktik mashg’ulotlar, hikoyalar o’qib berish datvomida rivojlantiriladi.

Bog’cha yoshidagi bolalaming diqqati ko’pincha uJaming qiziqish hamda hissiyotlari bilan bog’liqligi sababli konsentrlashgan, ya’ni bir narsaga qaratilgan bo’laidi. Ana shuning uchun bu yoshdagi bolalarda diqqatniag bo’luvchanlik xususiyati deyarli rivojlanmagan bo’ladi. Bog’cha yoshidagi bolalar diqqati bo’luvchanlik xususiyatining zaiffigi va ko’lamining torligi sababli, ular ayrim narsalami qayta-qayta idrok qilib, esiarida olib qolishga intiladilai'. Masalan, bog’cha yoshidagi bolalar, odatda, bir hiko;/ani qayta-qayta eshita beradilar . Bu hodisaning

sababi shundaki, bolalar diqqatining ko’lami hikoyaning syujetini va personajlarini birdaniga sig’dira olmaydi. Shvming uchirn ular Ыкоуа va ertaklaiTii qayta-qayta aylantirib eshita beradilar.

Shijnday qilib, bolaning bog’chagacha va bog’cha yoshidagi davrida diqqat ancha l:ez rivojlanadi. Bu davrda asosan diqqatning ixtiyorsiz turi ortiqroq rivojlaiiadi. Lekin bolaning bog’cha yoshidagi faoliyatlarining va xususan didaktik hamda mehnat mashg’uloflarining tizimli t£irzda ortib borislii, ularda ixtiyoiiy diqqatning rivojlanishiga olib keladi. Ma’lumki, mafctabdagi ta’lim jarayoni ixtiyoriy diqqatsiz bir qadam ham siljiy olmaydi. Shuning uchun bog’chada turU majburiyat mashg’ulotiar orqali bolalarda ixtiyoriy diqqat va diqqatning asosiy xusuysi}'atlarini rivojlanitirishga harakat qilish kerak. Diqqatning bundan keyingi taraqqiyoti maktabda ta’lim jaraj'onida amalga ofihiriladi.