X asranboeva

«Tfisvirlarni ko‘chirish» metodiksisi

L shbu metodika 3 yoshdan 4 yoshgacha bo‘lgan bolalarga mo'ljallsmgan. Topshiriqning mohiyati shundan iboratki, 9-rasmda o‘ng tomondagi maxsus tayyorlab qo‘yilgan ]« 0 ‘ng tomondagi kataklarga, aynan сЬф tomondagi figuralarga o‘xshash rasmlami chizish kerak. Bunda iloji boricha toza va bo‘yaIadigan joylarda bo‘shliq qoldirmaslikka heimda figuralar konturidan chiqib ketmaslikka harakat qilish lozim».

Topshiriqni bajari shga ajratilgan \^aqt - 5 daqiqa.

10-rasm

Natijalarni baholash.

10 ball - bola hamma topshiriqni 5 daqiqa mobaynida bajarib bo‘ldi. Linda bo‘yaladigan joylarda bo'sliliq qolmasa, chizilgan figixralai' konturi esa topshiriq andozasidan 1 mm.dan ko‘p farq qilmasa qo‘yiladi;

8 - 9 ball - bola topshiriqni bajarishga 5 daqiqa vaqt sarf bo‘yaladigan har bir figiiialaming 1-2 joylarida bo‘shliq qolsa, chizilgan figuralar konturi aslidan 1 mm.dan ko‘p farq qilmasa qo‘yiladi;

6 - 7 bal - bob topshiriqni bajarishga 5 daqiqa vaqt sarf bo‘yaladigan har bir figiiralaming 3 - 4 joyida bo‘shliq bo‘lsa, chizilgan

bir necha figuralar konturi aslidan 1,5 mm.dan ko‘p farq qilmasa qo‘yiladi;

4 - 5 ball - bola 5 daqiqada 4 - 5 figurani bo‘yashga ulgursa, ammo bo‘yalgan figuralaming 5 dan 1 qismidan kam joylarida bo‘shliq boisa va aslidan 2 mm.gacha farq qilmasa qo‘yiladi;

2 - 3 - ball bola 5 daqiqada 2 - 3 figurani bo'yashga ulgu ammo bo'yalgan figwalaming 5 dan 1 qismidan kam joylarida bo‘sliliq bo‘lsa va aslidan 2 mm.gacha farq qilmasa qo‘yiladi;

0-1 ball - bola 5 daqiqada bitta figurani bo‘yashga ulgursa hamda bo‘yalgan figuraning 4 dan 1 qismida bo‘shliq bo‘lsa va figura aslidan 3 mm.gac:ha farq qilmasa qo‘yiladi;

Taraqqiyot daraiasi haqida xulosa chiqarish. 10 ball — judayuqori

8- 9 ball — yuqori

4- 7 ball — o‘rtacha

2 - 3 ball — past

0 - 1 ball — juda past

Bolalar topshiriqni bajarishda xatoga yo‘l qo‘yadilar. Lekin ular bu topshiriqni tezroq bajarish. 10-11 yoslili bolalar qo'llanmani yaxshi tushunadilar, o‘z xatolaiini o‘zlari tuzatishadi.

Maktabgacha yosh davridagi psixik rivojlanish uchun xos bo‘lgaii xususiyatlami belgilang. Bunda quyidagi jadvalda keltirilgan jumlalarda tusliirib qoldirilgan fikmi bar bir juirila ostida ko‘rsatilgan variantlar orasidan topib, to‘g‘ri variantni ochiq qoldirish ikki noto‘g‘ri variant ustidan esa cluzib qo‘yish talab qilinadi.
l.Ontogenezdagi psixik rivojlanish davomida eng awal ... paydo bo'ladi

^{qoidali o‘yin predmetli o‘yin} rolli o‘yin

2. 
   ^{Qoiydali o‘yinlar bolalarda ... ning rivojlanis} ti uchim o‘ta muhim ahamiyatga egadir
   

^{qiziqishlar dunyoqarash} irodaviy sifatlar

2. 
   ^{Maktabgacha yosh davrida taxminan 4 yoshdan} joshlab...
   

bolalar shakllamiag konturiiii ajrata oladi

emotsiyalar ambivalentligi hodisasini tushuna oladi

chin va namoyish etilaj'otgan emotsiyalami ajrata oladi

2. 
   Maktabgacha yoshcla yaqqol namoyon bo'ladigan tafakkur egotsentrizmi asosan ... gacha deyarli biitunlay yo‘qolib ketadi
   

8-9 yosli 12-14 yosh ^{16-18 yosh}

2. 
   Maktabgacha yoshdag,i bolaning o‘ziga unchalik qiziq bo‘lmagan topshiriqni uzoq vaqt bajarishga qodirligi uning maklab ta’limiga ... iihatdan tayyorligini bile ^iradi
   

intellektual emotsional ^sotsial

2. 
   Muvaffaqiyatga intiliu 1 motivatsiyasida gender farqliir taxminan ...
   

yoshdaii namoyon bo‘la )oshlaydi

3-4 yo&h. 5-6 yosh ^{7-8 yosh} 7.Rejis}^rlik o‘yi“ i ••• ning bir turi bo'lib hisoblanadi

predmetli o‘yiii ^{syujetli-rolli o'yin didat;tik o‘yin}
S.Rasm chizishda ma]<:tabgacha yoshdagi bolalar ... dan keyingina rangni uarsa-buyumlaming muhim belgi si sifatida ishlata boshlaydi

2 yosh 4 yosh ^{6 yosh}

9.Maktabgacha yoshdagi bolalaming agressiv harakatlarida 3 yoshdan 5 yoshga(;ha...

vokal harakatlar kamayadi va motor harakatlar kuchayadi

vokal harakatlar kuchayadi va motor harakatlar kamayadi

vokaJl harakatlar

ham, motor

haral<:atlar ham kamayadi

10 dan qo'rqish maktabgacha yosh diivrida paydo bo'ladi
notanisli odamlar qorong'ulik ^o‘lim

Shunday qHib, ushbu boiimda maktabgacha yosh davridagi bolalaniing psixologik ?aisusiyatlari, bu yosh davridagi yetakchi faoliyat, ularda bilish jarayonlarining shakllanisM, nutqnmg rivojlatiisbi, bu yosh davridagi psixodiagnostik metodikalarga to‘xtalib o‘tdik.