Ўзбекистон республикаси олий ва

Shaxs rivojlanishida tarbiyani o'rni.

Tarbiya shaxsning rivojlanishini ta'minlashi uchun shaxsdagi rivojlanishning mohiyatini tushinish, bilish faoliyatining o'zgarish sabablarini aniqlash zarur. Tarbiya haqiqatan rivojlantiruvchi omil oldiga qo'ygan talablarni, shaxsning o'ziga xos xususiyatlarini bilishi zarur.

Umumiy tarzda tarbiyaga quyidagicha ta'rif berish mumkin:

Tarbiya – Keng qamrovli tushuncha bo'lib, uning uch xil talqini mavjud.

1. Shaxsnio`qitib, voyaga yetkazish.

2. Shaxsni oilada o`z vaqtida e`tabor berib, nazorat qilish. (mehnat bilan band qilish)

3. Olingan bilim va kasbiy ko`nikmalarini amaliyotda qo'llashga o'rgatish.

Tarbiya ta'limsiz amalga oshmaydi. Ta'lim (bilim) berishdan maqsad, uning ketidan tarbiya berishdir. Demak tarbiya bilan birgalikda ta'lim jarayoni ham shaxs rivojlanishini amalga oshiruvchi omillardan biridir.Ta'lim – ma'lumot, bilimni ma'lum bir tartibda berish va uni olish jarayoni. Bu jarayon bir qator pedagogik usul va uslublar orqali amalga oshiriladi. Ta'lim turlari ko'p: axloq-odob ta'limi; tibbiy bilimlar bo'yicha ta'lim, texnik ta'lim, kasb-hunar ta'limi, oliy ta'lim, siyosiy ta'lim, huquqiy ta'lim va hokazo. Shaxsni rivojlantirishda asosiy rolni ta'lim muassasalari o'ynaydi.

Shaxsning xarakteri, xulq-atvori barcha ijtimoiy omillar yig'indisi: Ijtimoiy omillar inson shaxsining har tomonlama shakllanishiga samarali ta'sir ko'rsatadi. Shaxsning rivojlanishida “faoliyat”, “faollik” tushunchalarining o'rni beqiyos. Buyuk insonlar o'z sohalarida yuksaklikka erishish uchun tinmay mehnat qilganlar. Inson o'z intilishi va faolligi bilan yuksak cho'qqilarga, ko'p narsalarga erishishi mumkin, qobiliyat va iste'dodni ro'yobga chiqarish uchun ham o'z ustida ishlashi zarurdir. “Inson faolligi “harakat”, “faoliyat”, “xulq” tushunchalari bilan chambarchas bog'liq bo'lib, shaxs va uning ongi masalasiga borib taqaladi”.