Ўзбекистон республикаси олий ва

Muhandislik psixologiyasida “inson-mashina” tizimi.

Shu bilan birshalikda muhandis psixologiyasining rivojlanishi jarayonida “inson mashina” tizimidagi o’ziga xos yondashuvni ishlab chiqish zarur bo’lib qoldi. Bu yondashuv “antropotsentrik” ya`ni “insondan-mashinaga” degan nom oldi.“Inson-mashina munosabati” boshqaruv tizimida mehnat sub`ekti va mehnat quroli inson operator faoliyati loyihalashtirish.Birinchi harakatlar qat`iy darajada programmalashtirilgan.Programmada ko’rsatilmagan shartlar berilsa tizim rad qiladi.Ehtimollik tizimsi voqealarga asoslanib unda qat`iy programma boshqaruvi mavjud emas.Oldindan olingan faktlar asosida u yoki bu darajada ehtimollik tizimi ko’rsatib beradi.Inson mashina tizimida, tizimli yondashuv loyihalashtirish ob`ekti alohida tizimda emas, balki umumiy texnik tizim orqali ish olib boradi.

Bunday yondashuvdv loyihalashtirish 3 asosiy bo’limga bo’linadi.

1. 
   Texnik-loyihalashtirish: tizimning tehnik bo’limini ishlab chiqish bilan yakunlanadi. (alohida bog’lamalar va o’zaro aloqasi)
   
2. 
   Badiiy-san`at loyihalashtirish talabalarning-talabini qondirish zarurlik tizimi (yoqimli, ko’rkam, go’zal)
   
3. 
   Muhandislik –psixologiyasi loyihalashtirishga tizimga kiritish bilan bog’liq masalalarga oid savollarni xal qiladi.Uni loyihalashtirishda 6 ta etabni kiritiladi;
   

1. 
   Boshqaruv ob`ektining tahlil-xarakteristikasi.
   
2. 
   Inson va texnika o’rtasida ularning imkoniyatidan kelib chiqqan holda funksiyalarni taqsimlash.
   
3. 
   Operatorlar orasida ham funktsiyalarni taqsimlash (bu etap har doim ham o’z o’rniga ega emas, shunday vaziyat bo’ladiki bir guruh operatorlar biriror masalani hal qilsalargina)
   
4. 
   Operator faoliyatining ichki vositasini loyihalashtirish.(inson operator tizimida, xotira hajmi, diqqat, leksiya tezligi, emotsional barqarorlik va tafsifnomalar talab qilinadi.
   
5. 
   Operator faoliyatining texnik vositasini loyihalashtirish
   
6. 
   Loyihaga muhandis psixologik baho va olingan natijalarni taqqoslash.
   

Bu loyihalashtirish muhandislik psixologiyasini loyihalashtirishda bir qator psixologik metodlar kuzatish, har xil turdagi so’rovnomalar, har xil turdagi eksperimentlardan foydalaniladi.