Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

o’
ladi. Onadan 
o’
tgan immunitet bolada 3 – 6 
haftagacha saqlanishi mumkin. Immunitet gumoral tipda xos b
o’
ladi. 
LABORATORIYA DIAGNOSTIKASI: 
Tekshirish uchun bemordan najas, burun 
halqumidan suyuqlik olinadi. Murdadan esa, bosh va orqa miya, muskullar ichak devori va boshqa 
a’zolar olinadi.
Poliomielit virusi Koksaki va ESNO viruslaridan farqli 
o’
laroq, orqa miya suyuqligida 
kam uchraydi. Bakteriya mikroflorasini 
o’
ldirish maqsadida tekshiriluv materiallarda 
antibiotiklar q
o’
shib, ulardan suspenziya tayyorlanadi. Ularni maymun, odam embrioni 
buyraklarining hujayra kulturasiga va odam amnioni hujayra kulturalariga yuklatiladi.
Bu 
hujayra kulturalarida virus reproduksiyalanadi (XPT etadi) va tipga xos zardoblar yordamida 
hujayra kulturasidan neytralizatsiya reaksiyasini q
o’
yib, viruslar idintifikatsiya qilinadi.
Poliomielit kasalligida bemor qonida komplement bog‘lovchi va viruslarni neytrallovchi 
antitelalar paydo b
o’
ladi. Ularning titri kasallikning dinamikasida ortib boradi. SHu sababli 
bemordan juft zardoblar olinib KBR va neytrallash reaksiyalarini quyib, diagnoz q
o’
yiladi.
PROFILAKTIKASI: 
Poliomielit maxsus profilaktikasi 1954 yil Amerikada boshlangan 
b
o’
lib, Amerikalik virusolog Dj. Solk formalin yordamida 1, 2, 3 tiplaridan undirilgan vaksina 
tayyorlanadi. Bu vaksina organizmda yuqori immunogenlik hususiyatiga ega b
o’
lib, antitelalarni 
hosil qiladi. Ammo bu vaksina ichak shilliq qavat hujayralaridagi virusning k
o’
payishiga 
t
o’
sqinlik qila olmaydi. Bu vaksina muskul orasiga yuboriladi.

---

92 
A.Sebinning virusning kuchsizlantirilgan shtammidan tayyorlangan tirik vaksinasi 
yuqorilardagidan tashqari yana sekretor me’da ichak sistemasi, ayniqsa ingichka ichakning shilliq 
qavatlarida k