Qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar

Tajovuzdan oldindan yoki u tugaganidan so`ng biror zaruriyat bo`lmagan holda tajovuz qiluvchiga zarar yetkazilishi zaruriy mudofaa deb hisoblanmaydi. Bunday holatlarda javobgarlik umumiy asoslarga ko`ra hal qilinadi.

Bu holatlarda zaruriy mudofaa choralarini qo`llagan shaxsga barcha holatlar yuz bergan vaziyat haqiqatda ham tajovuz yuz berayapti, deb taxminlashga asos bo`lsa va shaxs o`zining taxminlari xatoligini bilmagan va bilishi ham mumkin bo`lmagan bo`lsa, uning harakatlari zaruriy mudofaa holatida sodir etilgan deb topilishi kerak.

Agar vujudga kelgan vaziyat shaxsga tajovuzning yo`qligini tushunish uchun asos bo`lsa, u xayolan hujum qilayotgan shaxsga zarar yetkazsa, himoyalanuvchining javobgarligi istisno qilinmaydi, balki aybning ehtiyotsizlik shakli mavjud bo`lib va mudofaalanuvchi ehtiyotsizlik orqasida zarar yetkazilganligi uchun javobgarlikka tortiladi.

Hozirgi kunda olimlar o`rtasida tajovuzga nisbatan zaruriy mudofaaning to`rtinchi sharti sifatida – tajovuzning harakteri, ya`ni huquqqa xilofligi shartini isbotlashga qaratilgan fikrlar ham mavjud.