O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

 Dori vositalar
Nomi 
Kattalar uchun 
o’rtacha 
terapevtik doza 
Chiqarilish shakli 
Glyukokortikoid dori vositalari 
Gidrokortizon- 
Hydrocortisonum 
Ichishga 0,005- 
0,03; surtma 1-
2.5% v/i, m/i 
0,05, 0,3 g
0,025 va 0,1 g dori vosita bo‘lgan 
ampula; 0,005; 0,01 va 0,02 
tabletkalar; 1% va 2,5% surtmalar 
5 va 20g surtma tubalari; 
Prednizolon- 
Prednisolonum 
Ichishga 0,005-
0,01 g; tashqi 
0,5% surtma 
0,001 va 0,005 g li tabletkalar 10 
va 20 g tubalarda 0,5% li surtma 
Prednizalon gemisuksinat- 
Prednisoloni 
hemisuccinas 
m/i va v/i 0,05-
0,2 g
0,025g 
dori 
vosita 
tutgan 
ampulalar 
(qo‘llashdan avval 
eritiladi) 
Deksametazon 
Dexamethasonum 
Ichishga 
0,0005-0,001 g 
0,0005g li tabletkalar 
Triamsinolon- 
Ichishga 0,002- 0,004g li tabletkalar 

---

- 673 -
12.2.3. Jinsiy gormonlar, ularning unumlari, sintetik o‘rin bosuvchilar va 
antagonistlarining dori vositalari 
Ayollar jinsiy bezlari gormon dori vositalari 
 
Tuxumdonda gormonlar follikulalarda (estrogenlar) va sariq tanada 
(gestagenlar) hosil bo‘ladi. Estradiol follikulalarning asosiy gormoni bo‘lib, tuxum 
hujayralarining rivojlanish jarayonida hosil bo‘ladi. Organizmda estradioldan 
(asosan jigarda) qon va peshobda estron va estriol hosil bo‘ladi. Kimyoviy tuzilishi 
bo‘yicha bu birikmalar steroid qatoriga mansub. Estrogenlar jinsiy a'zolar va 
ikkilamchi jinsiy belgilarni rivojlanishi uchun zarur. Ular ta'sirida hayz siklining 
birinchi yarimida endometriy proliferatsiyasi ro‘y beradi. Tuxum hujayra yetilgach 
follikula yoriladi ovulyatsiya boshlanadi. Follikula o‘rniga sariq tana hosil bo‘ladi. 
Progesteron sariq tananing asosiy gormonidir. Jigarda u peshob tarkibida 
ajraladigan pregnandiolga aylanadi
1
. Gestagenlar (progestagenlar), estrogenlar kabi, 
steroid tuzulishli birikmalar qatoriga mansubdirlar. Gestagenlar hayz ko‘rish 
siklining ikkinchi yarimida (sekretor faza) bachadon shilliq qavatining keyingi 
transformatsiyasini amalga oshishiga, tuxum hujayrasi urchiganda detsidual parda 
va yo‘ldoshni shakllanishiga imkon yaratadi. Shunday qilib, homilani homiladorlik 
Triamcinolonum 
0,004 g 
Sinaflan- 
Synaflanum 
Tashqi 0,025% 
surtma 
10 va 15g tubalarda 0,025% 
surtma 
Flumetazon pivalat- 
Flumethasoni pivalas 
Tashqi 0,02% 
surtma 
15g dan tubalarda 0,02% surtma 
Beklametazondipropionat- 
Beclometasoni 
dipropionas 
Ingalyatsion 
0,00005-
0,0001 g 
Ingalyatsiya 
uchun 
aerozol 
shaklida (har bir dozasi 0,00005g 
dan)