O `zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti Farmatsevtik kimyo kafedrasi dori vositalarining instrumental tahlil usullari fanidan o`quv-uslubiy majmua

3-LABORATORIYA MASHG`ULOTI. POTENSIOMETRIK USULDA DORI VOSITASINI TAHLILINI AMALGA OSHIRISH.
Laboratoriyamashg‘ulotining rejasi
1. Potensiometriktitrlashusulihaqidama’lumot.
2.Potensiometrik titrlash orqali Ampitsillinning 250 - 500mg jelatinli kapsulasi miqdoriy tahlili
3.Potensiometrik titrlash orqali parchalanish mahsulotlarini aniqlash.
Mashg’ulotmaqsadi:Talabalarni potensiometriktahlilusulining nazariy asoslarini amaliyotda ko‘rsatish, bunda ishlatiladigan moslama bilan tanishtirish, shu moslamani ishgatayyorlashbosqichlaribilantanishtirishvaundatahlilniamalgaoshirishko‘nikmasinishakllantirish.
Laboratoriya mashg’ulotini bajarish davridakutilayotgan natijalar:
-Potensiometrniishgatayyorlash;
-Ampitsillinning 250-500mglijelatinlikapsulasinipotensiometrikusuldamiqdoriyaniqlash;
-Ampitsillinkapsulasiningparchalanishmahsulotlarinipotensiometrikusuldaaniqlash;
Laboratoriyamashg`ulotlarinio`tkazishuchunzarurasbob-uskunalar:Darslik, ma’ruzamatni, o‘quvqo‘llanmalar, Potensiometr, voronka, probirkalar, reaktivlar,ko‘rgazmalimateriallarlar, skotch, qog‘oz
Laboratoriya jihozlari :Maxsus laboratoriya vositalari bilan jixozlangan xona

Potensiometrik titrlash usuli

Potensiometrik titrlash - neytrallash, cho‘kma va kompleks hosil qilish, oksidlanish - qaytarilish va boshqa usullar yordamida bajariladigan miqdoriy tahlilda ekvivalent nuqtani aniqlash uchun qo‘llaniladi. Rangli va loyqa eritmalarini titrlash uchun ham ushbu usuldan foydalanish mumkin. Bu usulda titrlash jarayondagi alohida tanlangan elektrod juftligida hosil bo‘ladigan elektr yurituvchi kuchini (EYUK) o‘lchash orqali titrantni ekvivalent hajmi aniqlanadi.
Tahlil davomida titrlangan eritmani byuretkadan bir xil miqdorda aralashtirib turilgan holda qo‘shiladi. Ekvivalent nuqtaga yaqinlashganda titrantni 0,1 ml yoki 0,05 ml dan qo‘shilib, har gal EYUK o‘lchanadi.

Potensiometrik titrlash orqali fenazepam miqdorini aniqlash

0,3 g fenazepam (aniq tortma) 20 ml xloroformda eritiladi, 20 ml. sirka angidridi qo‘shiladi va 0,1 mol/l perxlorat kislotasi eritmasi bilan potensiometrik usulda titrlanadi. Indikator elektrodi sifatida shisha elektrod qo‘llanadi. Bir vaqtning o‘zida nazorat tajribasi o‘tkaziladi. 1 ml 0,1mol/l perxlorat kislota eritmasi 0,03496 g fenazepamga mos keladi (preparatning miqdori 99,0 % dan kam bo‘lmasligi kerak).