O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti fiziologiya kafedrasi

Ish anjomlari: predmet oynasi, shisha tayoqchalar, strillagan skarifikator, paxta, efir, yod, I, II va III guruh standart zardoblari.
Tajriba o’tkazish tartibi. Predmet oynasi oq qog’ozga joylashtirilib, I- α va β , II- β va III- α agglyutininlari bor tegishli I, II, III guruhlarning standart zardoblaridan 1 tomchidan tomiziladi (arlashtirmasdan!). SHisha tayoqcha bilan barmoqdan olingan ozgina qon miqdori I guruh zardobi tomchisiga olib o’tiladi, keyin ikkinchi toza tomoni bilan qonning ozgina miqdori II guruh zardobiga olib o’tiladi. SHisha tayoqchani yuvib artib, quritilgan tomoni bilan uchinchi tomchi III guruh zardobi tomchisiga olib o’tiladi. Har gal zardob tomchisidagi qon puxtalik bilan bir xil qizish rangga kirguncha aralashtiriladi. Agglyunatsiya reaktsiyasi 1-5 minutdan so’ng sodir bo’ladi. Agglyutinatsiya sodir bo’lganda tomchi tiniqlashib, eritrotsitlar luqma ko’rinishida yopishib qoladi. Qon guruhi agglyutinatsiyaning bor yo’qligiga qarab aniqlanadi.
1. Agglyutinatsiyaning yo’qligi tekshirilayotgan qonda agglyutinogenlarning yo’qligini ko’rsatadi,bu 1 guruh eritrotsitlarining xossasi bo’ladi.
2. Agar I va III guruh zardobida agglyutinattsiya sodir bo’lsa, bunda α, β va α ga tegishli agglyutininlar bor, bunda tekshirilayotgan qonning eritrotsitlari o’zida A – agglyutinogen tutadi, qolaversa bu qon II guruhga taaluqlidir.
3. Agar tegishli α, β va β agglyutininlari bor bo’lsa, bu I va II guruh zardobi bilan agglyutinatsiya sodir bo’lsa, bu tekshirilayotgan qon eritrotsitlarida V- agglyutinogeni bor. Bu esa III guruh bo’ladi.
4.Eritrotsitlarida A va V agglyutinogenlari bor II, III guruh zardobi bilan agglyutinatsiya sodir bo’lishi tekshirilayotgan qonning IV guruhga tegishliligini ko’rsatadi.
Ishni rasmiylashtirishga doir tavsiyalar. Tekshirilayotgan qonning qaysi guruhga mansub ekanligini aniqlang.Uning tarkibidagi agglyutinogen va agglyutininlarning nomini ayting. Qaysi retsipientlarga sizning qoningiz va qaysi donor qonini sizning qoningizga quyish mumkin?.