O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti masofaviy ta’lim kafedrasi

Reja:

1. 
   Qadimgi dunyo notiqlik san’ati.
   
2. 
   Afina va Rimda notiqlikning qadrlanishi.
   
3. 
   Gretsiya notiqlik san’atining eng yuqori cho’qqisiga ko’tarilgan buyuk zotlar.
   
4. 
   Rim Respublikasining mashhur notiqlari.
   

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Notiqlik san’ati dastlab qaerda shakllangan?
   
2. 
   Notiqlikning san’at darajasiga ko’tarilishiga kimlar sabab bo’lgan?
   
3. 
   Qadimgi Yunon va Rim notiqligi haqida nimalar bilasiz?
   
4. 
   Notiqlik oldiga qo’yiladigan qanday talablarni bilasiz?
   

Tayanch tushunchalar:
Muayyan mavzuda, mazmunli, ixcham, badiiy etuk so’zlangan nutq tinglovchilarni o’ziga jalb etadi. Ana shu jihatdan notiqlik o’ziga xos bir san’atdir. Hozirgi zamon ilg’or notiqlik san’ati mohiyatini o’rganish uning nihoyatda boy o’tishi tarixiga murojaat qilishni taqozo etadi.

4-MAVZU: SHARQ MADANIYATI TARIXIDA
NOTIQLIK SAN’ATINING O’RNI


Reja:

1. 
   Notiqlik san’atining Sharq mamlkatlarida vujudga kelishi.
   
2. 
   Sharq madaniyati tarixida notiqlik san’ati va uning o’rni.
   
3. 
   Alisher Navoiy davri notiqligi.
   
4. 
   Sharqda notiqlik san’ati iste’dod egalari.
   

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Va’z nima? Voiz deb kimlarga aytiladi?
   
2. 
   Notiqlikning voizlikdan qanday farqi bor?
   
3. 
   Sharq notiqligi haqida nimalar bilasiz?
   
4. 
   Notiqlar deb kimlarga yatiladi?
   

Tayanch tushunchalar:
Va’z (arab-pand-nasihat). – odatda jamoat o’rtasida, masjidlarda so’zlanadigan diniy yoki nasihatimiz nutq.
Voiz – diniy mazmunda va’z qiluvchi, va’z aytuvchi, va’zxon, vazgo’y. Nasihat omuz yoki tashviqyi nutq so’zlovchi, notiq. Voizni eshitimli qiluvchi omillardan biri hayotiy va ibratli hikoyatlar va baytu g’azallar bilan omixta gapirishdir. Albatta, me’yorni unutmaslik lozim.
Notiq - yig’ilish, majlis, miting va shu kabilarda so’zga chiquvchi shaxs; so’z san’atini egallagan, so’zamol kishi. Notiqlik san’at. Bu-isbot talab qilmaydigan, baxsga o’rin qoldirmaydigan haqiqat.